Brief 2 - Francois

29/04/2025 - 27/05/2025, Amsterdam, vice versa, thuis

Lieve Giel,

Ik hoop dat je me nog niet vergeten bent in de ellenlange tijd die ik nam om deze brief te schrijven. Weet zeker dat ik jou en jouw brief meegenomen heb op de vele tochten die ik in deze tijd ondergaan heb—ook toen ik verhuisd ben naar een nieuwe woning hier in Amsterdam. Eindelijk is hier mijn antwoord, in elkaar geflanst over ettelijke weken. Ik beloof dat ik je niet weer zo lang zal laten wachten.

Het is echter best pittig om te reageren op zo’n mondvol als jouw brief. Het voelt alsof de hoofdact al gespeeld heeft en ik alleen nog mijn buiging moet maken. Maar ik doe mijn best. Vergeef me als ik niet strak jouw spoor volg; ik hoop dat je mijn gedachtegang kunt volgen.
Het is beslist bijzonder om in deze tijd een brief te krijgen. Zelden besteedt iemand zoveel tijd aan een ander, vooral niet aan iemand die hij nog nooit ontmoet heeft. Ik denk dat een brief een geschenk is - niet alleen aan degene die hem ontvangt, maar ook aan de schrijver. Om een goede brief te schrijven moet je tot stilstand komen en een beetje nadenken.

Je vroeg me of ik vrolijk en vriendelijk ben. Deze dingen ben ik beslist. Vandaag was mijn hoogtepunt een bezoek aan de tandarts. Niet dat ik het onderzoek van mijn gebit zo boeiend vind, maar onderweg in de volle zon zag ik kleine bladeren van de bomen naar beneden zweven, en de wereld voelde heel fijn. In zo’n vrolijke stemming kon ik niet anders dan schertsend mijn bezoek afhandelen - de oude man die naast mij wachtte, de dames bij de receptie en ook de tandarts zelf. Hoe fijn is het om te lachen samen met een vreemde! Maar ik voel ook dat ik mezelf vaak stroef vind. Zie je, ik denk misschien te veel na over het leven. Waarom ben ik hier? Wat wil ik bereiken in mijn leven? Hoe wil ik dat mijn leven eruitziet? Dan moet ik mezelf eraan herinneren dat zelfs de grote vragen met vreugde benaderd kunnen worden.
En zo kom ik op een onderwerp dat mij met vreugde vult: Afrikaans. Misschien was mijn eerdere Afrikaanse les té gevorderd, want je hebt wat context nodig om het echt te snappen. Zie je, een bakkie is niet alleen een voorwerp om jouw eten in te scheppen, maar ook een pickup-truck. Zo kun je niet alleen jouw padkos uit jouw bakkie eten, maar je kunt dat ook achterop een bakkie doen. Ik hoop dat je nu niet nog meer verward bent! Afrikaans is beslist een speelse taal. Misschien is dat een reden waarom ik een lichtere persoonlijkheid in het Afrikaans heb dan in het Engels. Waar Nederlands precies op het spectrum past, moet ik nog uitpluizen. 
Voel jij dat je een andere persoonlijkheid hebt in het Engels dan in je moedertaal? Ik denk dat taalvaardigheid een rol moet spelen omdat je niet zo gemakkelijk bent in een tweede taal, maar als ik denk aan woorden die mijn Nederlandse vrienden amusant vinden - hijsbakkie of driehoekiebroekie - denk ik dat Afrikaans misschien gewoon een speelse taal is. Hoe vind jij Nederlands? Is het een lichte of een zware taal?
Je vroeg me waarom ik Nederlands wil leren. Ik kan me niet echt herinneren dat ik ooit Engels geleerd heb, maar er was beslist een stadium waarin ik geen Engels kon. Ik heb al eerder geprobeerd om als volwassene een nieuwe taal te leren, maar dat wilde nog nooit lukken. Nederlands leren voelt als een beetje een cheat code. Ik kan dit zonder moeite leren. Als dit echt lukt, kan ik misschien andere talen ook leren. Maar meer nog dan dat: ik woon toch in Nederland. Als ik me echt thuis wil voelen, moet ik zeker de taal leren. Ik hoop dat ik het heel erg leuk zal vinden om me op een dag hier volkomen thuis te voelen, en daarvan is de taal een heel belangrijk onderdeel. Om een nieuwe taal te spreken is alsof je nieuwe kleren aantrekt: je ziet er anders uit, en meer nog, je voelt je ook anders vanbinnen. Hoe voel jij je als je Engels of een andere taal spreekt? Ben jij nog andere talen machtig?

Laat ik niet te veel praten over mijn baan, maar laat ik alleen zeggen dat ik nooit werkelijk betekenis heb gevonden in mijn werk, en nu minder dan eerder. Misschien is dat ook goed, want als je beseft dat niets betekenis heeft, kun je betekenis vinden in alles wat je wilt. Maar als je je leven toch steeds saai vindt, moet je een plan beramen! Gelukkig is er een Afrikaans spreekwoord dat luidt: "Een Boer maak een plan” en ik ben een Boer. Zo maak ik momenteel een plan om meer betekenis in mijn werkleven te vinden. Hoe dit er precies zal uitzien, weet ik nog niet, maar ik ben net zo benieuwd als jij! Hopelijk iets creatiefs, want dat denk ik toch van mezelf. 
Misschien doe ik toch iets met mijn schrijfwerk. Als jongetje dacht ik al dat ik schrijver zou worden. Toen ik in Amsterdam aankwam, herinnerde ik me dat en vond ik dit schrijversgroepje. Het schrijversgroepje dat iedere dinsdag in Vice Versa bij elkaar komt, is echter meer dan alleen een creatieve uitlaatklep. Zonder sentimenteel te worden: het groepje vormt ook een gemeenschap. Precies dat gevoel missen velen, vooral buitenlanders hier, en ik ben heel dankbaar voor deze mensen. Als ik je brief lees, denk ik dat je je hier ook thuis zou voelen. Misschien geeft zo’n groepje je het zetje dat je nodig hebt om jouw boek te schrijven, want wanneer iedereen samen zit te schrijven, vind ik ook vaak motivatie. Heb jij al een verhaal in gedachten? Of wil je een werk van non-fictie schrijven?
Wat mijn eigen schrijfwerk betreft - eerst schreef ik vooral dagboekachtige stukken, toen gedichten, en nu schrijf ik creatieve verhalen. Deze week heb ik voor het eerst een stuk ingestuurd voor publicatie in een bundel. Het is wel een zelfgepubliceerde bundel van mijn schrijversgroepje, maar het lijkt me geweldig om uiteindelijk mijn eerste werk in druk te zien! Voor nu is dat genoeg, maar ik zou graag ooit een boek willen schrijven. Als jongen heb ik veel verhalen gelezen, maar tegenwoordig lees ik feitelijk alleen non-fictie. Omdat mijn schrijversdroom bijna even oud is als ikzelf, denk ik toch dat ik een verbeeldingsrijk verhaal wil schrijven.

Dan over de stad Amsterdam. Ik woon nu drie jaar hier en het begint nu eindelijk als thuis te voelen, zelfs al weet ik waar mijn huis eigenlijk is. Ze zeggen dat huis is waar het hart is, maar waar is dat hart dan? Volgens mij is je hart daar waar jij je thuis voelt - is dat dan een cirkelvormige definitie? Ik denk het niet. Eigenlijk is dit maar een langdradige manier om te zeggen dat thuis een gevoel is, meer dan iets anders. Ik denk dat het gevoel ontstaat wanneer jij jezelf kunt herinneren aan tijden waarop je voelde dat de wereld zin had en je vervolgens diezelfde verbinding weer opzoekt - soms met een plek, maar vaker met mensen. Hier in Amsterdam kan ik me al een paar keer herinneren dat dit gebeurde. Zo denk ik aan etentjes samen met vrienden thuis (één-op-één of in een groepje), hardlopen rondom de Sloterplas bij zonsondergang in mijn eentje, shroomtrippen in het Amsterdamse Bos, een laatavondfeestje dat eindigde in het buurthuis aan de Elandsgracht, Hanukkah vieren samen met mijn Joodse vrienden, een kerst-pubcrawl met alle mensen van mijn schrijversgroep en een viering van de equinox om nieuwe rituelen te starten. Toen ik naar Amsterdam kwam, kende ik geen enkele ziel. Nu kan ik zeggen dat ik vrienden hier heb, misschien zelfs een gemeenschap, maar dat durf ik alleen te fluisteren. Dat gevoel, meer dan iets anders, verbindt mij aan Amsterdam. Om mezelf verweven te voelen met de mensen hier. Daarom voel ik mij terughoudend om meteen terug te verhuizen naar Zuid-Afrika. Ik wil niet zo snel afscheid nemen van deze stad en haar mensen, van mijn mensen. Daarom denk ik dat jouw beeld van luchtwortels heel gepast is – misschien kan ik mezelf tussen hier en daar laten leven, waarbij mijn wortels genoeg voeding en ondersteuning bieden waar ik ook ga. 
Je vroeg mij hoe ik in Amsterdam ben aangeland. In het kort: ik was aan het verkennen en ik vond hier een baan die mij leuk leek. Die baan heeft niet lang geduurd, maar ik denk dat de stad dat nog wel even zal doen!
Maar hoe begon mijn verhaal hier? Ik zat inderdaad in een bus, maar niet alleen. Ik en een vriend die samen met mij in Parijs gestudeerd heeft, maakten de tocht samen. Wij waren net afgestudeerd van onze MBA en hij was nog op zoek naar een baan. Ik ben eigenlijk in Amsterdam terechtgekomen omdat dit een van de enige plekken in Europa was waar ik niet per se de plaatselijke taal móést spreken. En nu schrijf ik in het Nederlands, haha. Ik heb lang, te lang, in Zambia gewoond en wilde naar Europa om een ander continent dan Afrika te ervaren. Verder dan mijn studies in Parijs had ik niet echt nagedacht, al had Amsterdam altijd al een bekoring. Toen ik een aanbod kreeg om hierheen te verhuizen, werd mijn Europese droom werkelijkheid, met Amsterdam als een belangrijk onderdeel ervan. Inmiddels ben ik bezig met een sollicitatieproces voor een nieuwe baan in Parijs, een stad die een speciale plek in mijn hart heeft, maar ik voel me terughoudend om daarheen terug te verhuizen.

Ik probeer me te herinneren of ik me ooit zo direct thuis gevoeld heb zoals jij in je verhaal over de tuin beschreef. Hoewel ik me makkelijk ergens thuis voel, moet ik veel verder terugdenken dan mijn aankomst in Amsterdam om zo’n herinnering op te graven. Ik kan me echter wel goed voorstellen hoe dat gevoeld moet hebben – alsof je hand in een handschoen glijdt die speciaal daarvoor gemaakt is. De laatste keer dat ik dat zo sterk voelde, was waarschijnlijk in Zuid-Afrika, maar toen was ik ook anders. Toch, telkens wanneer ik voet zet op eigen bodem, voel ik me thuis, zelfs de marechaussee voelt dan als familie! Hoe is het nu met de mensen van jouw tuin? Bezoek jij nog vaak de tuin en haar mensen?

Ik verwees eerder in deze brief naar rituelen. Welke rituelen heb jij in jouw leven? Ik voel de laatste tijd een leemte op het gebied van rituelen in mijn leven, waarschijnlijk omdat ik erg christelijk ben opgevoed en alle rituelen in mijn leven toen christelijk waren – en ik dat nu niet meer ben. Nu probeer ik nieuwe rituelen vorm te geven. Ik vind het fijn om mijn nieuwe rituelen te verbinden aan de natuur – specifiek de equinoxen en de zonnewendes. Tijdens de lente-equinox heb ik al nieuwe groei gevierd. De volgende viering zal zijn om de vreugde van de zomer op de langste dag van het jaar te vieren. Nu herinner ik me dat jij vertelde dat er op die dag een Feest op de Ring georganiseerd wordt. Hoe zou het zijn om elkaar daar te ontmoeten en uiteindelijk de sluier van de identiteit van je gesprekspartner op te lichten? Misschien is dat slechts een droom, want ik vraag me af of iemand elkaar daar zou kunnen vinden, maar ik vind het idee heel fijn.

Je vroeg me welke sporten ik beoefen. Ik ben eigenlijk heel avontuurlijk en wil altijd dingen doen die ik hier in Amsterdam zelf niet kan - hiken, snowboarden, kiten en terug in Zuid-Afrika spearfishing. Mijn nieuwe obsessie is paragliding. Eigenlijk is het een heel oude obsessie, want als kind zag ik altijd de paragliders bij het strand bij mijn huis en droomde ik ervan om dat zelf ooit te doen. Ik had mezelf voorgenomen om met mijn eerste salaris een paraglider te kopen, ongeveer een decennium geleden. Dat is toen niet gerealiseerd, maar ik denk dat het dit jaar gaat gebeuren, want ik wil een maand bij mijn ouderlijk huis gaan wonen en dan hopelijk mijn droom realiteit maken.
In Amsterdam doe ik echter saaiere sporten en ga ik meestal gewoon hardlopen. Om eerlijk te zijn heb ik ook een lichte obsessie met hardlopen en wil ik dit jaar een trail-marathon doen. Wat kan je lijf bereiken als je het tot het uiterste inspant? Ik wil een antwoord op deze vraag! En jij? Ben jij een avonturier of verken je liever met je gedachten?
Ik vind het ook geweldig om Amsterdam te voet te verkennen als ik hardloop. Dan heb ik geen eindbestemming en kan ik er gewoon van genieten. Normaal gesproken als ik fiets, ben ik ergens onderweg naartoe en meestal ook nog eens te laat en vastgeplakt aan mijn GPS! Dan geniet ik niet zo van de stad als ik zou kunnen. Maar jij hebt gelijk – als ik in het weekend naar huis fiets van een feestje, de straten verlaten zijn en ik geen afspraak heb om na te komen, geniet ik er enorm van om in de stad te verdwalen en allerlei nieuwe plekken per ongeluk te ontdekken in plaats van direct mijn bed op te zoeken. Ja, op zulke momenten voel ik me thuis.

Je vroeg me ook naar mijn liefdeslied. Misschien is het eerder een musical dan een enkel lied! Mijn vrienden vinden het altijd interessant om mijn datingverhalen te horen, want er is altijd een nieuwe. Hoe avontuurlijk ik ook ben, ook hierin denk ik dat ik een nieuw hoofdstuk begonnen ben - ik zoek niet langer alleen vermaak voor een avond, maar wil nu verbinding prioriteren. In mijn gewone relaties vind ik dit makkelijk, maar in mijn romantische relaties vind ik het wat moeilijker. Ik voel me soms een kraai die altijd naar iets blinkends en nieuws zoekt. Dan probeer ik mezelf te forceren om serieus met serieuze zaken om te gaan, maar uiteindelijk kom ik terug bij mijn nieuwe mantra: “finding joy in the process.” Als ik dan toch door de vallei van verlangen en zoeken moet, kan ik er net zo goed van genieten! 
Volgens mij lijkt dit een beetje op jouw filosofie om liefde eerst bij jezelf te vinden. Dat is inderdaad een recept om het meeste uit het leven te halen, want je bent dan niet van een ander afhankelijk om je gelukkig te maken - je bent al gelukkig. Het helpt natuurlijk dat anderen gelukkige mensen leuk vinden - dan komt de liefde vaak sneller! Ik vermoed dat jouw serenade op de brug slechts de intro van jouw liefdeslied in Amsterdam is, en dat de ridders van Arthur slechts orkestleden zijn die jouw uiteindelijke duet begeleiden.

Vind ik mezelf omslachtig? Natuurlijk niet. Anderen? Dat laat ik hen zelf beantwoorden!

Liefs en tot de volgende brief,
Francois