Deze herinneringen zijn verweven met veel pijn

Hey Isa,

Hoe is je vakantie geweest? Ben je uitgerust?

Het boek waarin je over schrijft in je laatste brief klinkt mooi, ik ga het ook halen om te lezen. Hoe is dat boek op jouw pad gekomen? Ik vind het mooi dat er meer ruimte is voor de Indische identiteit en collectieve pijn de laatste tijd, in het openbare debat. Dat maakt dat ik ook meer nadenk over deze identiteit en ik merk het bij mijn moeder ook. Al is het best moeilijk om de Indische identiteit te benoemen. Vooral de neiging om samen te zijn herken ik, maar ook het dragen van elkaars emoties in ontmoetingen.

Deze herinneringen zijn verweven met veel pijn, soms individuele, maar ook veel collectieve pijn

Toen mijn oma uit Indonesië naar Nederland kwam heeft zij zware periodes gehad, en dat had ook met discriminatie te maken. Ik denk dat ik altijd wel heb beseft hoe moeilijk die periode geweest moet zijn (ook voordat zij naar Nederland kwam, mijn oma heeft bijvoorbeeld in een Jappenkamp gezeten), maar dat ik er niet echt naar toe wou. Deze herinneringen zijn verweven met veel pijn, soms individuele, maar ook veel collectieve pijn. En ik heb daar nooit goed naar willen kijken. Sterker nog, ik voelde er heel lang een afkeer van. Nu er meer aandacht voor is in de media merk ik dat het ook een onderwerp is waar ik meer met mijn moeder over praat. En dat is goed. Het is goed dat er binnen families over gepraat wordt. Zeker gezien wij kleinkinderen nog steeds littekens dragen van de gebeurtenissen in het leven van onze oma's en opa's. En die alleen kunnen helen als ze ook begrepen worden en er erkenning voor is.

Maar terugkomend op boeken, ik zou Brave New World zeker aanraden. Het is een sciencefictionroman uit 1932 en gaat er onder andere over hoe de wereld eruit zou kunnen zien zonder ingewikkelde emoties als angst, verdriet, en dergelijke. Wat soms best aanlokkend kan zijn ;).

Vooral vraagstukken met betrekking tot of je je eigen normen kan maken, welke normen je aangeleerd zijn in een maatschappij, en welke keuze je als mens daarin hebt, denk ik de laatste tijd over na. Dat is ook onder andere waar mijn idee van langzaam leven vandaan komt en m'n eigen keuzes daarin maken. Dingen langzaam doen, niet te veel afspraken maken, luie weekenden, geen agenda hebben, ruimte maken om 'fouten' te maken in het leven, dat soort dingen.

Ik denk dat je je vanuit je gender aangetrokken voelt tot bepaalde rollen en dat dat oké moet zijn

Ik denk dat we op het moment vaak opgroeien met het idee dat de mens maakbaar is en ook de maatschappij. Maar ik geloof dat niet helemaal, ik denk dat er te weinig ruimte is voor de biologische kant van dit verhaal. Zo vind ik dat hele gendervrije opvoeden bijvoorbeeld ver gezocht en volgens mij ook verre van nieuw. Ik denk dat je je vanuit je gender aangetrokken voelt tot bepaalde rollen en dat dat oké moet zijn. En daar ook niet geheel vrij in zijn als mens. Maar dat er ook ruimte moet zijn in de maatschappij voor de diversiteit daarin. Een leuke podcast daarover is die van NRC, Het Uur, waarin de primatoloog Frans de Waal wordt geïnterviewd (ook een aanrader trouwens).

Nou, ik hoop dat het allemaal een beetje te volgen was deze brief. Misschien ging het wat alle kanten op 😉

Groetjes,

Charron

PS. Ik denk dat ik te weinig praat over dit project, hoewel als ik het deel het enthousiast wordt ontvangen. Ik denk dat ik het toch wat spannend vind dat deze brieven worden gepubliceerd en daarom het nog een beetje onder de radar heb gehouden. Maar denk dat ik dat vandaag ga veranderen. Hoe is dat voor jou? En hoe reageren mensen om je heen?

PS. 2. Je kan het boek ook lenen van me als je wilt, kan het door de brievenbus gooien van het brievenproject. Laat maar even weten!

Een stukkie over mijn leven

Nou, voor we het gaan hebben over de dood, dan maar een stukkie over mijn leven. Maar dat mag jij dan ook doen!

Ik ben heel lang geleden in de vorige eeuw geboren als oudste in een gezin met vier kinderen. Oorspronkelijk was er onder mij nog een broertje, maar dat is overleden aan kinkhoest of iets dergelijks. Nee, niet iets dergelijks, mijn vader had kinkhoest en dat broertje een hartafwijking die tegenwoordig niks voorstelt, maar toen wel, en toen mijn broertje ook kinkhoest kreeg, liep dat niet goed af. Dit heb ik uit overlevering, want ik was te klein om me dat te realiseren. Mijn ouders hebben dat nooit helemaal kunnen verwerken volgens mij, al praatten ze er weinig over. Met name mijn vader leed eronder, want die voelde zich schuldig. Voeg daar nog bij een oorlogstrauma van hier tot… vul maar in, en dan weet je wel dat die twee geen gemakkelijk leven hebben gehad. Ondanks die geweldige dochter, grijns. Onder mij twee broers en dan eindelijk, toen ik twaalf was, een zusje. Het was een warm gezin, ik kan niet anders zeggen.

Ik heb een slecht geheugen, voor gebeurtenissen, welteverstaan, maar hoe iets voelt of voelde weet ik meestal nog heel goed

Ik heb een slecht geheugen, voor gebeurtenissen, welteverstaan, maar hoe iets voelt of voelde weet ik meestal nog heel goed.

Ik heb op het gymnasium gezeten. Dat heb ik ook afgemaakt, grijns. Ik weet nog dat de 'bovenmeester' zoals de directeur van een lagere school toen heette (en die wij heel oneerbiedig de 'bovenjaap' noemden) ooit aan mij vroeg wat ik later wilde worden. Ik had geen idee, dus ik zei: juffrouw. Dat had tot gevolg dat hij besloot dat de mulo dan meer dan voldoende was. Mijn vader had iets anders in gedachten, dus die is naar school gestapt, en dat had weer tot gevolg dat ik in de laatste klas 'hbs-les' kreeg en dat ik toelatingsexamen deed voor het gymnasium. Daar weet ik weinig meer van, maar ik ging er naar toe, dus kennelijk ben ik geslaagd. Ik herinner me bepaalde leraren, maar lang niet allemaal. Net zoals ik weleens van een oud-klasgenootje een naam van een medeleerling hoor en dat ik het gevoel heb die naam nog nooit gehoord te hebben. Laat staan dat ik er een gezicht bij heb. Maar goed, even verder in vogelvlucht, anders wordt dit een autobiografie en dat hoeft nou ook weer niet, hè.

We hadden in die tijd ook op zaterdag nog school

Ik was altijd een braaf meisje, tot er in vijf gym een paar jongens in de klas kwamen die alles deden wat God (en mijn vader 😂) verboden had(den). Met name het ongestraft spijbelen intrigeerde me. Dat dat 'ongestraft' in mijn geval niet opging, had ik kunnen weten… We hadden in die tijd ook op zaterdag nog school. Ik zei tegen mijn ouders dat ik de eerste twee uur geen les had en kwam op school, waar de conrector me al op stond te wachten en me vertelde wat de straf was voor spijbelen en, wat veel erger was, dat hij mijn ouders al verwittigd had. Mens, ik durfde bijna niet naar huis. Mijn vader was zo iemand die zei: zoiets doen mijn kinderen niet. Dat was erger dan nablijven, je teleurgestelde vader onder ogen komen. Toen was trouwens de beer los, want vanaf die dag zorgde ik wel dat ik niet gesnapt werd. Ik bleef wel zitten dat jaar 😂😂. Diezelfde vader die de mulo niet wilde voor zijn oudste dochter wilde ook niet dat ze ging studeren, want: meisjes gaan toch trouwen. Ik ben toen op eigen houtje MO-A Nederlands gaan doen en toen ik geslaagd was, wie was er het trotst van iedereen? Juist! M’n vader!!!

Woonruimte was niet makkelijk te vinden in die tijd

Mijn man en ik zijn heel jong getrouwd. We kregen twee of drie keer woonruimte aangeboden en na de tweede keer vonden wij het tijd om het aanbod aan te nemen. Woonruimte was niet makkelijk te vinden in die tijd. En eh... samenwonen? Het is niet eens in me opgekomen, dat was in onze kringen 'not done'. Het gevolg is dat wij komend jaar 50 jaar getrouwd zijn, wat denk je daarvan?

Ik stop ermee. We maken er een vervolgverhaal van!

Het is hier nu rond vijf uur in de middag en als het goed is, ben jij nu in dromenland. Dus: goedemorgen!! En tot de volgende ronde!
Meinmein