De zee is een aardige vriend

Beste Marjet,

Dank voor je brief! Fijn dat je met je dochter op vakantie bent geweest om tot rust te komen. Dat is belangrijk, denk ik. De afgelopen jaren heb ik geprobeerd zoveel mogelijk uit het nieuws te blijven, ondanks mijn constante follow-up van de gebeurtenissen in Jemen.

Ik ben het met je eens over je obsessies. Maar er is altijd een raam voor een ander uitzicht. Het glas bij mij is meestal vol. Ik denk positief. “Het is belangrijkst is wat je vanbinnen voelt. Je gevoel zegt je of iets wel of niet goed is”, zegt een paleontoloog. Ik begin iedere ochtend met een positieve gedachte. Meestal zie ik iedere dag als een nieuw cadeautje. Ik ga naar het balkon met een van ochtendliedjes om naar de horizon te kijken. Ik luister vaak naar Fayrouz, https://youtu.be/594ig6GHr-Y Ze is de zanger van de ochtend en Oum Kalthoum is de zanger van de nacht der Arabische wereld. Onze gedachten geven ons leven vorm. Hoe optimistisch ben jij? Is het glas bij jou altijd half vol of half leeg?

Meestal zie ik iedere dag als een nieuw cadeautje.

De mens verwoest alles, het is een raar beest hoor. Vanaf het begin was Amerika een brij van ellende, geweld, angst en leugens.  Kortom, dit is Cowboy-mentaliteit.

Heeft het leven zin zonder kunst? Dus ik denk: kunst is urgent. Het beest in de mens moet slapen. Als kunst bestaat, gaat het beest slapen. De natuur van de mens is kunst, volgens mij. Het is de mooiste icoon van ons leven.’

Vorig  jaar heb ik iets gelezen in een boek van Maarten Boudry, Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat. Hij breekt een lans voor het vooruitgangsdenken en bestrijdt het wijdverbreide pessimisme en zoekt naar verklaringen voor de doembeelden over klimaat en islamisering, over groeiend racisme en ongelijkheid en over de diepe wanhoop van de westerse mens. Hij pleit voor de beproefde waarden van wetenschap en verlichting. Doemdenken leidt niet tot daadkracht, maar tot fatalisme. Terwijl vooruitgangsdenken net wervend is. De wereld stond er nog nooit zo goed voor als vandaag, en we kunnen haar nog veel beter maken.

Het beest in de mens moet slapen.

De zee is een aardige vriend. Als ik me van streek of verdrietig voel, fluister ik tegen hem. Op het strand, of daar op een rots, kijk ik naar de oneindig blauwe strekking. Ik spreek hem aan, alsof we een gemeenschappelijke taal hebben.  De golven zijn in harmonie met  mij. De geur van de zee en het zand ook. De zee betekent inderdaad vrijheid. Het betekent openheid van geest, gevoel en vernieuwing van ideeën. Zie je de beweging van de getijden? Dat is het ritme van het einde - het begin. Elk golf is een open einde aan een nieuw begin.

Zeker voel ik me vrij in Nederland. Ik heb twee ervaringen, onvrijheid in Jemen en vrijheid in Nederland. Daar was ik als een vogel in een kooi. Maar ik droomde van vrijheid. Ik schreef, sprak en stuurde mijn ideeën naar anderen. Hier ben ik vrij. In Jemen zetten ze mijn naam op de zwarte lijst. Er was altijd iemand die naar mij keek. Hier woon ik zes jaar al als burger. Ik ben niet bang voor politie hier, bijvoorbeeld. De politieagent hier is een vriend. In Jemen is hij een vijand. Ik was daar een leider in het verzet tegen de dictatoriale heerschappij. Het was onmogelijk om mijn functie aan de universiteit uit te oefenen. De vrijheid was nul. Sommige studenten hebben regelmatig verslagen geschreven over mijn gedachten in de lezingen. We kunnen onze teksten in de kranten niet in vrijheid schrijven. Ik was ook voorzitter van de schrijversunie. Onze gedichten, verhalen, romans en toneelstukken maakten deel uit van het verzet. Overal zijn beperkingen, dus sloot ik me aan bij de populaire verzetsbeweging.

Er was altijd iemand die naar mij keek

Een vogel is voor mij een symbool van vrijheid. Misschien een vreemd idee, maar ik denk soms dat een van de gezichten van Satan het eerste symbool van de mens is. Vooral Lucifer, dit is vrijheid dragen, heeft de gedaante van een intellectueel filosoof, zeugen ons twijfelen en moedigen aan om ruzie te maken. We zoeken eigenlijk met Satan samen naar het goed keuze. De keuze is altijd aan ons! Hieruit bestaat de kern van de vrijheid, denk ik.

Een Arabische dichter schreef eens: " Glorie aan Satan, god van de winden, die “nee” zei tegen degenen die “ja” zeiden".

We zijn over zeven jaar vrijer, denk ik. Waarom? Ik weet het niet. Ik voel me vrij maar ik kan het niet omschrijven. Zeker hebben technologie en politiek invloed, maar de geschiedenis beweging leert ons dat de vrijheid altijd groter is. De geschiedenis van vrijheid geef ons misschien nieuwe zekerheid.

Ik ben het met je eens over social media. Maar Facebook, Whatsapp, Twitter en Instagram worden misschien iets van het verleden.  Ik herinner me nu hoe ik in 2000 het mobieltje en e-mail zag. Ik dacht dat het niet belangrijk was. Waarom moeten we een mobiele telefoon gebruiken? Als ik buiten of werk ben, moet ik vrij zijn. Maar het mobieltje maakt dat ik altijd beschikbaar voor iedereen ben!

Vrijheid, liefde en menszijn zijn drie noodzakelijke iconen in ons leven.  Sommige mensen dromen van vrijheid. Sommigen zijn bang voor het gebrek aan vrijheid. Er zijn veel mensen die liefde missen. Als we liefde missen, missen we vrijheid. De liefde is het symbool van de vrijheid. Als we vrijheid missen, missen we onze mensheid. Op een dag heb ik het volgende  gelezen: ‘Gisteren misten we vrijheid. Vandaag missen we liefde. Ik ben bang voor morgen, want we zullen de mensheid missen’. Denk je dat dit trio met elkaar verbonden is?

Vrijheid, liefde en menszijn zijn drie noodzakelijke iconen in ons leven

Mijn idee over impact van social media op religie ga ik als sequentiebepaling van korte verhalen (short story sequencing) schrijven. Er is een hoofdpersoon in ieder verhaal en andere personen praten met hem in de andere verhalen. Heb je hier misschien een inspirerend idee over? In ieder geval zal ik je dat laten zien.

Ik vergat je te vertellen dat ik medeschrijver ben van Daniel van Vrie aan één van de voorstellingen van het Amsterdam Fringe Festival 2020: WEG. De voorstelling gaat over drie mensen: een oudere vrouw die door haar ziekte voor euthanasie heeft gekozen, een twintiger die het leven zinloos vindt en geen verbinding voelt met de wereld om zich heen en een asielzoeker die al maanden in een asielzoekerscentrum wacht tot zijn aanvraag wordt behandeld. Alle drie hebben ze het gevoel op een uitzichtloos punt in hun leven te staan. WEG laat zien hoe de drie verschillende levens elkaar kruisen – levens die ogenschijnlijk weinig overeenkomsten hebben, maar worden verbonden door een heimelijk verlangen naar de dood.

Hartelijke groeten,

Saeed