Lieve Karin,

Yes, you did it! You nailed it!

Meid, je bent in Zweden geweest! Helemaal in je eentje op eigen kracht ben je een grens over getrokken. Letterlijk en figuurlijk.

Ik denk dat dit een belevenis is die je lang gaat heugen, die je met je mee gaat dragen. Een belevenis die je gaat inspireren om misschien over andere grenzen in jezelf heen te stappen.

Goed, je had voor je gemoedsrust wat pilletjes nodig en een enkele daarvan heb je geslikt, maar hebben we allemaal niet eens wat hulp nodig om moeilijke dingen aan te kunnen?

Ik vind het zo bijzonder en waardevol dat je mijn brief als verbinding had meegenomen, een verbinding tussen je oude en nieuwe wereld. Dat ik daarin wat steun en houvast mocht bieden.

Het is zo waar en zo goed gezien van je, verbinding is wat we nodig hebben, om de uitdagingen aan te kunnen die ons eigenlijk te moeilijk lijken. We doen het allemaal wel zelf, maar het gevoel dat iemand met ons meeloopt maakt het lichter.

Mijn moeder heeft een brief en foto van mij ook eens op een dergelijke manier gebruikt. Zij was alleenstaand, haar man was overleden en na jaren leek het haar leuk toch eens naar het buitenland op vakantie te gaan.

Ze werd door vrienden meegevraagd op een busvakantie naar Zwitserland, als ik het me goed herinner. Maar toen ze eenmaal met hen op vakantie was, voelde ze zich zo alleen. Het stelletje deed alles samen, ze waren het ook steeds met elkaar eens en zij voelde zich alleen. Op een avond had ze met haar eigen meegebrachte minikoffiezetapparaatje koffie op haar kamer gezet en haar vrienden uitgenodigd een bakje bij haar te drinken.

De vrienden hadden gereageerd dat dat niet hoorde. Koffie hoorde je beneden in het hotel te drinken. Bovendien waren ze moe, dus kortom vriendelijk bedankt. Mijn moeder had zich toen maar teruggetrokken op haar kamer, had zich zo enorm alleen gevoeld, zo ver van huis van ons, haar kinderen, en was gaan huilen. In tranen was ze in haar koffer gaan zoeken, misschien op zoek naar een zakdoek en wat vond ze daar? Een brief en een foto van mij die ik daar stiekem in had verstopt.

Die brief met foto heeft ze de rest van de vakantie pontificaal in de kamer neergezet en deze bracht haar steun. Ze voelde zich minder alleen en kon het daarmee aan. Het idee dat mijn brief jou ook op een bepaalde manier steunde, vervult me met warmte.

Je schrijft dat je dankbaar bent dat ik me wat heb geopend over hoe mijn leven er nu uit ziet. Ik kan me voorstellen dat het verhelderend voor je werkt. Al wil ik het liever totaal niet, ziek zijn maakt toch onderdeel uit van mijn leven en drukt er een stevige stempel op. Ik had er moeite mee om het je te vertellen, omdat ik niet weet hoe een ander reageert. Ik heb meerdere keren meegemaakt dat mensen in mijn ogen kwetsend reageren, mij wel even willen vertellen hoe ik er mee om moet gaan. Ze doen dit uit goede bedoelingen, maar werpen daardoor nog meer problemen op mijn pad, waar ik eigenlijk helemaal geen energie voor heb. Daarom mijd ik het onderwerp sterk, heb ik het liever over andere dingen. Maar ik moet zeggen, jij reageert heel begripvol, open en warm. Je zegt zelfs van mij te willen leren...ontzettend lief van je.

Kijk, ik ben net een paar jaartjes ouder dan jij en heb het gevoel dat ik een aantal dingen al door het leven heb geleerd, die jij nu aan het leren bent. Ik merk dat ik daardoor de neiging heb je inderdaad zo nu en dan van advies te willen voorzien. Tegelijk wil ik daar ook enige terughoudendheid in betrachten. Waarom? Weet je, iedereen leert de levenslessen wel in het eigen tempo dat bij hem of haar past. Ik zie dat jij ze aan het leren bent. Zeker met die vakantie: je durft stappen te nemen. Je voelde misschien angst en onzekerheid bij je Zweden reis, maar je hebt je er over heen gezet onder het motto 'liever plan C, dan geen plan'. Gelijk heb je. Ik hoop dat je voor jezelf nog meer van dit soort prachtige plannnen C weet te bedenken: op reisgebied, op liefdesgebied, op tuiniergebied, noem maar op.

......dus eruit met dat ding, zou ik zeggen

Ik denk dat, dat misschien de boodschap was van mevrouw Bierman toen ze voorbij reed langs haar oude stekje, nu jouw thuis. Ze kwam je aanmoedigen de tuin op de kop te zetten en je eigen planten er in te planten.

Laat jouw tuin maar groeien en bloeien op de manier die jij wilt, lieve Karin. Dat deed mevrouw Bierman ook. Misschien had zij de kracht niet meer om die heg eruit te halen, maar jij wel. Jij hoeft niet dat soort diepgewortelde grenzen, dus eruit met dat ding, zou ik zeggen. Jouw buurman kan je nog meer vertellen met zijn succeswensen,….weet je, even op een hovenierssite kijken en er is vast iemand met een minikraantje die jou daarbij kan helpen.

Toen wij hier kwamen wonen hadden we hier een metershoge coniferenhaag om ons huis staan. We wonen op zo'n lieflijk plekje. Het weiland naast ons is kraamkamer voor de koeien van de boer, bootjes varen hier door de vaart...maar niks van dat alles was te zien door die enorme haag van minimaal twintig jaar oud. De vorige bewoners hadden hem nooit gesnoeid, dus hij had naar hartenlust kunnen groeien.

De boeren om ons heen wilden ons wel helpen, want de takken hingen steeds op het stroomdraad van hun land en daar waren zij op hun beurt niet blij mee. Met de trekker trokken ze alle coniferen er één voor één uit. Het waren zulke grote wortelkluiten, in omvang meters breed, werkelijk! En ze lieten een gaten achter...waar eens een heg stond was nu een kratermaanlandschap! Maar de enorme coniferenhaag was nu wel weg. Inmiddels hebben we er een klein beukenhaagje, dat mooi rood verkleurt als het herfst wordt. Het is zo belangrijk om te kiezen wat bij jou past, Karin.

Het grootste gedeelte van mijn leven heb ik moeite vriendschappen met mannen te sluiten

Over hagen, grenzen en hoge latten gesproken...ik denk dat we ze tijdens ons opgroeien veel mee krijgen. Soms heel duidelijk in woorden uitgedrukt, dat we op school en thuis letterlijk leren over wat hoort en niet hoort. Maar er zijn ook grenzen die we subtiel mee krijgen door gewoon te zien hoe onze omgeving zich gedraagt. Op deze manier worden we mensen die goed in de maatschappij passen, die daar een rol in kunnen vervullen. Dat is ook belangrijk, want anders zou het één grote chaos worden. Vraag is wel in hoeverre we al die grenzen misschien niet te braaf hebben overgenomen en in hoeverre ze allemaal bij ons passen. Misschien hebben we grenzen in ons geïnternaliseerd die ons eigenlijk belemmeren.

Ik merk dat ik dat wel gedaan heb. Het grootste gedeelte van mijn leven heb ik moeite vriendschappen met mannen te sluiten. Ik ben sterk opgegroeid met het idee van een monogame relatie en dat je moet uitkijken voor mannen, want die willen altijd meer. Tenminste, daar waarschuwde mijn moeder me vroeger wel voor.Het beroerde is, dat elke keer als ik contact had met een man, ik meteen spanning ervoer. Heel snel ontstond er vaak een bepaalde aantrekkingskracht die ik moeilijk in een vorm wist te gieten en voor ik het wist, was ik het contact alweer automatisch uit de weg gegaan. Daarom had ik tot voor kort eigenlijk alleen maar vriendinnen en dat vind ik best wel jammer.

Een aantal jaren geleden wist ik daar voor het eerst verandering in aan te brengen en werd ik bevriend met een bejaarde buurman. Zijn vrouw was net overleden en ik ben hem toen vaker op gaan zoeken, om zijn eenzaamheid wat te verbreken. Bovendien vond ik het gezellig. Maar dus ook wel weer spannend. We hebben daar toen over gesproken en dat klaarde de lucht. Een hele mooie vriendschap ontstond tussen hem, mijn vriend en mij. Hij had een zwembad en we gingen bij hem te zwemmen. We gingen mee te varen op zijn boot. Ik nam hem mee naar theatervoorstellingen, waar mijn vriend niet zoveel mee had. Het waren hele mooie jaren.

Een ervaring die ik niet zou hebben gehad als ik mezelf niet over een drempel heen had getild.

Nadat het eerst onwennig voelde, word ik er nu heel blij van

Nu ik ziek thuis zit, merk ik dat ik door wil gaan met dat soort drempels te slechten. Mijn leven wordt al zo ingeperkt door ziek zijn, dat ik extra ruimte en vernieuwing ter compensatie op ander vlak zoek. Zo ontstaat via social media opeens vaker een chat tussen mij en andere mannen. Vaak liefdevol, met digitale hartjes en kusjes erbij. Ik ga daar inmiddels in mee en stuur net zo snel digitale hartjes en kusjes terug. Wel een vreemde ervaring voor mij en de eerste keer dat ik dat deed, voelde dat heel raar, maar ik wilde het proberen. Want wat is er feitelijk mis met digitale hartjes en kusjes uitdelen, zelfs als de ander een man is. Nadat het eerst onwennig voelde, word ik er nu heel blij van. Blij als ik ze krijg, blij als ik ze uitdeel. Een fijn gevoel dat ik mag ervaren naast alle pijn van het ziek zijn. Ik heb het mijn vriend uitgelegd en hij geeft me er ruimte in.

Zo is er ook een man die standaard 'lieve Mirjam' in zijn chats tegen me zegt. Aanvankelijk hield ik me stug vast aan mijn eigen normen en waarden en ging ik absoluut niet 'lieve' terug schrijven. Toen ik hem daarop aansprak, zei hij: 'Ik communiceer liefdevol tegen je, wetende dat jij dat moeilijk vindt.'

Gaandeweg ben ik daarover na gaan denken en nu denk ik ook waarom zal ik niet 'lieve' schrijven. Ik vind diegene ook werkelijk lief. Het leven kan al zo moeilijk zijn met alle uitdagingen die het heeft, dus waarom niet wat zachter naar elkaar en gewoon 'lieve' terugschrijven. Dus nu doe ik dat inmiddels ook en je merkt het wel...ook in de brieven aan jou schrijf ik inmiddels 'Lieve' in de aanhef. Niet dat ik dat terug verwacht, maar het voelt gewoon goed om het zelf te doen. Door  lieve warme woorden te verspreiden kan ik die warmte zelf ook voelen.

Dit doe ik nu dus vaker. Het levert me nieuwe vriendschappen op. Nu met een mannelijk kunstenaar. Hij nodigde me in zijn atelier uit en toen ik aangaf dat ik niet naar buiten kon, is hij me hier thuis op komen zoeken.

Hij vertelt me alles over zijn leven, hoe hij erin staat. Hij is veel vrijer, ook op seksueel gebied. Soms sta ik echt met de oren te klapperen. We zijn werkelijk haast op alle vlakken verschillend, maar dat maakt het juist zo interessant. Hij gaf aan een wolvenziel te hebben. Dat terwijl ik hier het huis vol heb met beelden van schapen, hihi.

Maar door het gesprek met hem ben ik me gaan verdiepen in het wolvengedrag en het is zo interessant. Het lijkt zo op dat van mensen, hier en daar. Wist je dat wolven ook bepaald gedrag hebben waar status aan af te lezen is?

Als wolven op pad gaan, mag bijvoorbeeld alleen het wolvenleiderspaar met de staart fier in de lucht lopen, de rest heeft de staart óf horizontaal óf plat. Ook mag alleen het wolvenleiderspaar hun urinesporen met de poot omhoog verspreiden, de rest moet dat laag doen.

In het boek dat ik nu lees over wolven is ook het verhaal opgenomen van een baldadig welpje...hij keek ondeugend om zich heen en plaste stiekem met de poot omhoog over het spoor van de leiders. Geweldig! Maar het lijkt op mensengedrag. Ik heb ooit een boek gelezen dat de directie van een organisatie bijvoorbeeld nooit op de begane grond is, maar altijd minstens één verdieping hoger. Dat zal bij jouw gemeente ook wel zo zijn. Ga maar eens na waar de staf, directie en het college zitten. Het is hetzelfde principe.

Misschien ga ik nog een gezamenlijk kunstproject doen met de kunstenaar, wie weet. Het brengt allerlei nieuwe inspiratie in mijn leven. Dit was er niet geweest als ik meteen was weg geschrokken bij het eerste woord 'schatje' dat hij naar me schreef.

Dus ik ben voor mezelf ook grenzen aan het slechten. Soms loop ik dan tegen iets aan wat ik moeilijk vind, maar ik neem dat op de koop toe. Als ik steeds zo moeilijk zou doen over elk lief woordje zoals ik in het verleden deed, zou ik geen mannelijke vriendschappen hebben. Nu ontstaan ze wel en ik ben er heel dankbaar voor, want ze verrijken mijn leven.

Het zijn leuke, bijzondere mannen

Toch denk ik daarbij ook regelmatig aan jou, hoe dat bij jou zit. Je hebt volgens mij wel mannelijke vriendschappen in je leven, maar op een of andere manier nu geen romantische relatie, terwijl je dat diep in je hart eigenlijk wel zou willen. Ik snap niet hoe dat komt. De afgelopen maanden merk ik dat mannelijke vriendschappen vrij natuurlijk in mijn leven ontstaan en ik begrens ze hier en daar bewust, omdat ze net zo goed wellicht tot liefdesrelaties hadden uit kunnen groeien, wat ik dus niet wil. Het zijn leuke, bijzondere mannen. Bij een enkele toen nog vrijgezelle man heb ik zelfs wel eens gedacht: Zal ik hem aan je voorstellen?

Maar waarom komt dat dan niet op jouw pad, Karin? Ik kan me voorstellen dat je via je werk, vakantie, het café van je vrienden, je sociale netwerk toch zoveel interessante mannen tegen komt.

Kijk maar of je op die vraag wilt antwoorden. Misschien heb je het eerder ook al gedaan door te zeggen dat die behoefte er nu niet zo is, of dat de tijd er niet rijp voor is. Toch blijft het lastig voor me om het te snappen.

Jij geeft aan dat mijn creativiteit je inspireert en dat je schrijven met mij leerzaam vindt. Omgekeerd wil ik tegen jou zeggen dat ik je een heel open en invoelende vrouw vind, die beschouwend om zich heen kijkt. Ik vind het fijn die warme toon in je brieven te lezen en je avonturen mee te krijgen. Het maakt mijn wereld warmer en groter. Daar ben ik heel blij mee.

Dikke kus en tot de volgende brief,

liefs, Mirna