De urgentie ontbreekt bij de meesten

Donderdag 24 maart 2022 10:43 - Ik zit in de trein naar Hengelo

Lieve Roza,

Ik vond het heel gezellig maandag, de tijd vloog voorbij! Ik vind het echt leuk dat je zo betrokken bent. Ik zit nu in de trein onderweg naar Hengelo, ik ga afspreken met Ineke. Zij deed mee aan het project en ik ga nu een opname van haar maken voor het festival. Hier kun je een artikel over haar lezen; https://www.tubantia.nl/hengelo/de-brieven-van-ineke-uit-hengelo-komen-in-tijdscapsule over-coronatijd-ik-keek-naar-buiten-en-dacht-het-lijkt-wel-of-alles-stilstaat~a55bd7a0/ Marilien heeft me ook gevraagd om te volgen, dat vind ik echt ongemakkelijk, haha. Misschien moet ik het toch maar gewoon doen. Voor het project!

Het is weer druk in het openbaar vervoer en niemand heeft meer een mondkapje op. Dat voelt minder gek dan ik had verwacht. Ik stond net op het perron in Utrecht en toen bedacht ik me dat deze verandering zo van de ene op de andere dag heeft plaatsgevonden, dat is toch gek? De situatie zal in één dag niet zo veranderd zijn, maar hoe we met corona omgaan wel. Het voelt zo onnatuurlijk.

Daar moest ik sowieso aan denken, die onnatuurlijkheid, terwijl ik langs allemaal distributiecentra en fabrieken reed; zonde. Ik voel me zo machteloos wat betreft klimaatverandering. Voor mij is het volstrekt logisch om bijna geen kleren te kopen, veganistisch te eten en zoveel mogelijk te fietsen (om maar een paar dingen te noemen), maar dat geldt niet voor iedereen. De urgentie ontbreekt bij de meeste mensen. Vaak denk ik over een wereld die overstroomd is, en een woestijn, waar geen plek meer is voor alle mensen. Zonder dat we het beseffen consumeren we onszelf de afgrond in… Wat me hier vooral aan frustreert is dat alle verandering heel lang duurt, terwijl andere dingen wel van de ene op de andere dag kunnen veranderen.

Het eenrichtingsverkeer van de docent kwam vertraagd binnen

Zoals ik maandag al een beetje aan je verteld had, voelt de coronaperiode als een soort sluimertijd. Dingen gebeurden niet echt, maar half. Er werd vanuit gegaan dat er altijd mensen afwezig waren in de lessen. Iedereen was zich er bewust van dat alles last minute niet door kon gaan. Tijdens de eerste lockdown kreeg ik les via livestreams, niet via groepsgesprekken. Je kon dan in de livestream een bericht sturen naar de docent als je iets wilde vragen of als er iets niet lukte. Maar er zat dertig seconden vertraging in beeld en geluid. Dus als de docent iets zei in het lokaal zagen wij het pas een halve minuut later bij ons thuis. Daardoor kreeg je vreemde situaties met een docent die er pas laat achter kwam dat het geluid uitstond of dat we het bord niet konden zien. Het was heel lastig om je te concentreren in die lessen. Het eenrichtingsverkeer van de docent kwam vertraagd binnen. Ook bestonden veel lessen uit het opgeven van huiswerk en dan kon je zelf aan de slag. Ik overwoog om te vragen of ik gewoon het huiswerk in mocht leveren en niet meer naar de lessen hoefde te komen, ik werd gek van steeds tien minuten les, werken, kwartiertje pauze en dan weer lessen. Het was heel inefficiënt, daardoor voelde het alsof ik mijn tijd verdeed.

Later kregen we gelukkig wel lessen zonder vertraging en met meer interactieve elementen, en de docenten leerden ook om beter om te gaan met online lesgeven. En vanaf de zesde klas mocht ik op school fysieke les volgen, omdat ik toen in mijn examenjaar zat. Dat vond ik toen zo fijn, ik kon me meteen beter concentreren. En ik had weer een sociale basis.

Ik had met mijn ouders afgesproken dat ik met mijn drie beste vrienden mocht afspreken tijdens de lockdown zonder afstand te houden

Ik had met mijn ouders afgesproken dat ik met mijn drie beste vrienden mocht afspreken tijdens de lockdown zonder afstand te houden. Dat heeft me op de been gehouden toen. Ik heb toen met hen heel veel spelletjes gespeeld en we hebben bij elkaar gelogeerd. Hoe heb jij dat gedaan tijdens de lockdowns, heb jij toen mensen gezien behalve je au pair gezin?

Ik zit zelf ook wel met ethische overwegingen om bij een dierentuin te werken, ik vind het lastig. Aan de ene kant horen dieren niet opgesloten te zitten, maar aan de andere kant zijn veel van deze dieren ook weer gered en kunnen dierentuinen mensen ook iets leren over beesten, en dat ze beter om moeten gaan met de natuur. Zo is alles in Artis vegetarisch of veganistisch, maar ik vind dat de dieren meer ruimte zouden moeten krijgen… Ik denk dat ik vanaf mei op een andere plek ga werken, want ik ben ook wel op zoek naar wat andere collega’s.

Interessant dat je gevangenispsycholoog wilt worden, dapper!

Grappig dat je ziet dat er in verschillende culturen heel anders met regels en gehoorzaamheid wordt omgegaan, ik denk dat we daar ook wel iets over kunnen maken. Misschien kunnen we dan ook nog iets doen met mijn reis naar Hamburg en Berlijn en jouw reis naar Nederland en Duitsland.

Ik denk dat ze zien dat ik dit gewoon heel graag wil doen, dat het bij me past en dat ik het kan

Ik kom uit een gezin met maar een zusje. Zij is nu elf, ik ben benieuwd hoe zij zich zal ontwikkelen. Ik ga haar veel missen als ik naar Maastricht ga, maar zij mij waarschijnlijk nog veel meer. Hopelijk zal ze ook de voordelen gaan inzien van je ouders en het huis voor jezelf hebben. Ze krijgt in elk geval een veel grotere kamer.

Mijn ouders vinden het heel tof dat ik regie ga studeren, en ze zijn heel ondersteunend. Ik denk dat ze zien dat ik dit gewoon heel graag wil doen, dat het bij me past en dat ik het kan. Mijn toekomst zal inderdaad niet zo zeker zijn als iemand met een kantoorbaan, maar ik denk dat het belangrijker is om iets te doen wat je echt leuk vindt. En de afgelopen twee jaar hebben ons laten zien hoe fragiel onze toekomst is. Tussen al deze onzekerheid en chaos van de grote wereld blijft nog genoeg over om kunst over te maken denk ik. En anders kan ik ook altijd nog iets totaal anders gaan doen. Het lijkt me ook super interessant om wiskunde te studeren en daar mee bezig te zijn. Twee van mijn vrienden studeren nu wiskunde en natuurkunde tegelijkertijd. Dat is echt heftig, ze zijn bijna alleen maar bezig met studeren.

Laten we binnenkort afspreken om te brainstormen over wat we kunnen gaan maken, dat lijkt me voor ons allebei wel fijn! Ik hoop dat je mijn brief leuk vond om te lezen en kijk nu al weer uit naar je antwoord. Succes met alle deadlines en je tentamenweek

Veel liefs

Jona

We gaan het beleven

Hey beste, lieve Mirjam,

Ik gebruik alle soorten aanhef, dat staat best gezellig. En dan kun je je niet afvragen wat wel of niet gepast is 😉

Wat leuk dat jij je ook hebt opgegeven voor het intitiatief Schrijven naar de Toekomst. En we zijn gematcht. Misschien wel omdat jouw kat allerlei avonturen beleeft en mijn hond en ik ook…
Of omdat ik een moeder ben die al bijna een leeg nest heeft en jij net begint met een gezin. Of omdat… geen idee wat Marilien dacht. Misschien viel jou ook iets op uit onze bio’s?
We gaan het beleven.

Vorig jaar (..) was het weer ook niet zodanig dat we lekker in de tuin konden verspreiden (niet het virus, maar de gasten)

Je hebt een Friese naam. Kom je uit Friesland? Ik ken iemand met jouw achternaam, ze woont in een Fries dorp met een leuke Fries en is de ’schoonmoeder’ van mijn zus. Ik schrijf dat tussen haakjes omdat zij jonger is dan mijn zus, hahaha. Nou ja, er zijn veel mensen met dezelfde achternaam waarschijnlijk, maar wie weet ben je familie ergens, Nederland is klein. Waar woon jij eigenlijk?

Nog een voorstelrondje over mij:

Ik ben dus 49 jaar en word 13 april 50. Wat wederom een coronaverjaardag wordt, is mijn vrees. Ik ben niet zo’n vierder van mijn verjaardagen, maar ik vind het wel fijn als mijn familie en vriendinnen komen natuurlijk. Vorig jaar kon dat helaas niet en was het weer ook niet zodanig dat we lekker in de tuin konden verspreiden (niet het virus, maar de gasten). Mijn drie kinderen hebben toen heel erg hun best gedaan om er een hele feestelijke dag van te maken. We speelden een escap-game en maakten bonbons. We werden vaak onderbroken door de deurbel en dan stond er meestal een vriendin of bezorger met een bos bloemen. Waar mijn man allergisch voor is en met de kamer vol bloemen, ging het niet goed met hem 😉 maar het was een feestelijk gezicht. Daarna hebben we de bloemen verspreid in de tuin gezet.
Jammer toch dat iedereen altijd vergeet dat we nooit bloemen in huis hebben, maar ja het komt uit een goed hart en is een feestelijk cadeau. Hoewel ik dan liever een boekenbon heb, want bloemen gaan dood en daar kan ik niet zo goed tegen. Dus eigenlijk houden mijn man en ik allebei niet van bloemen, wel in de tuin, maar niet afgesneden in een vaas. En we houden wel erg van lezen.
Maar om terug te komen op mijn Sarah-jubileum-jaar, wat een mijlpaal moet zijn, dat gaat dus niet groots worden.
Ik heb ook altijd gezegd dat als ze een opblaaspop in de tuin zetten, ik die kapot snijd, dus ik hoop dat ze dat niet doen, want dan moet ik Sarah met een mes te lijf.

Het enige jammere vonden ze (..) dat er geen feest was met legaal bierdrinken

Mijn drie kinderen vind ik heerlijk, ik lach me gek om die pubers, soms iets minder om de troep die ze maken en de luiheid van die lange lijven… en de hoeveelheid was die ze produceren. Maar ze doen het goed! Lekker stel.
Mijn dochter is 21 en de oudste. Ze studeert Culturele Antropologie in Leiden en zit in het vierde jaar (heeft wat vertraging, wat extra studiedingen gedaan). Ze zou dit jaar naar Kopenhagen gaan voor een minor, maar dat ging niet door vanwege corona, helaas. Ze kreeg toen wel het aanbod voor een kamer in Leiden. We wonen best dichtbij zo in Haarlem (uitstekende treinverbinding, je bent in dertig minuten van deur tot uni) dus de noodzaak was niet hoog. Maar toen Denemarken niet doorging was het toch wel de volgende stap naar volwassenheid. Dochterlief vroeg zich nog wel af wat voor zin het had om naar Leiden te gaan nu je toch niets kon doen en niet naar de uni mocht. Maar het is goed voor haar. Ze heeft tien huisgenoten en dat is toch gezellig.
Dan de eerstgeborene van de tweeling, hij is achttien net als zijn broer. Hij zit in het eindexamenjaar vwo, doet het goed en is blij dat hij toch naar school mag in deze periode. Hij kan zijn vrienden zien en heeft een vriendinnetje. Het enige jammere vonden ze allebei is dat er geen feest was met legaal bier drinken toen ze achttien werden. Heel begrijpelijk.
De andere helft van de tweeling heeft havo gedaan en heeft zijn diploma dus gekregen in dat vreselijke vorige jaar. Ook zonder allerlei leuke dingen als examenreis, diploma-uitreiking, feest etc. Nu doet hij in Utrecht HBO Commerciële Economie en dat gaat goed, maar hij is pas drie keer in Utrecht geweest het hele jaar. Echt heel zonde en nu heeft hij het ook wel een beetje gehad met alles. Hij gaat gewoon door, maar leuk is anders. Hij heeft ook een vriendinnetje en ze werken allemaal bij de VOMAR-supermarkt, dat is nog een beetje een sociaal gebeuren voor ze.
Het zijn wel allemaal doorzetters, dat is fijn.

Maar uiteindelijk vinden de meesten dat we hen betuttelen en wilden ze dolgraag aan het werk

Ik werk als Vrijwilligerscoördinator bij het Kunstfort bij Vijfhuizen (in de Haarlemmermeer) een hedendaagse kunstinstelling in een fort van de Stelling van Amsterdam. Ik heb een klein contract van zes uur, werk er meestal meer, maar dat is genoeg voor mij. Ik heb veel last van hoofdpijn en migraine door een beknelde zenuw en computerwerk is niet bevordelijk. Dit typen eigenlijk ook niet zo, maar ja.
Ik werk er nog wat bij als een ‘Saar aan Huis’ maar dan bij een andere organisatie: Fleur de Dag. Maar ik heb zo’n hekel aan de term Fleurmaatje, zoals we genoemd worden.
Ik heb op het moment nog maar één cliënt en ga met die dementerende mevrouw iedere week een middag uit om haar man te ontlasten. Mijn andere vaste cliënt is helaas aan corona overleden, net voor de kerst. Hij woonde al drie jaar in het verpleeghuis en ik was de laatste twee jaar iedere week bij hem voor een ommetje in de prachtige tuin van het complex. Misschien zou hij ook zijn bezweken aan een andere griep; hij was na de eerste lockdown (toen we ook echt niet langs mochten komen) erg achteruit gegaan. Hij kon niet meer zelfstandig lopen en zijn stijfheid door Parkinson was verergerd. Hij was ook erg vermagerd. Ik heb hem in die periode iedere week een kaart gestuurd om hem toch wat 'op te fleuren’.
Er was geen afscheid waar ik bij kon zijn, dus het voelt wel gek, dat ik geen afscheid heb genomen en hem niet meer heb gezien. Ik ga nog wel een keer een ommetje doen in de prachtige tuin als afscheid als verwerking voor mezelf. We hadden een leuke klik.

Mijn man heeft een eigen zaak in filtratiegaas (groothandel). Daar is hij fulltime aan het werk en hij gaat gewoon naar kantoor net als zijn medewerkers. Omdat zij ook fysiek producten maken, moeten ze wel. Maar er is ruimte genoeg voor de anderhalve meter.

Er is veel stress geweest omdat we veel 70-plussers als vrijwilliger hebben en ook 60-plus uiteraard. Protocollen, voorschriften etc.

Ik zit nu meestal thuis te werken in plaats van op het Kunstfort. In principe kunnen we daar ook wel afstand houden, maar wanneer ik er was, merkte ik toch dat er veel mensen 'even binnenlopen’. Beheermedewerkers, vrijwilligers en een projectcoördinator die er naast woont. Dus ik voelde me toch niet echt zo heel geweldig meer op kantoor wanneer er toch weer even vijf mensen in en uit liepen.
Er is veel stress geweest omdat we veel 70-plussers als vrijwilliger hebben en ook 60-plus uiteraard. Protocollen, voorschriften etc. Maar uiteindelijk vinden de meesten dat we hen betuttelen en wilden ze dolgraag aan het werk aan de balie en bezoekers ontvangen. Maar toch wil ik het niet op mijn geweten hebben dat er één ziek zou worden. Wanneer we straks misschien weer open mogen, dan ga ik me weer zorgen maken over hen. Ik ben al ruim tien jaar bij het Kunstfort en ken hen allemaal al geruime tijd.
Een oom van mij is ook voor kerst overleden aan een hartstilstand door zuurstoftekort coronagerelateerd. Hij was sportief en had verder geen onderliggend lijden. Dus ik ben voorzichtig. Misschien niet zo bang voor mezelf, ook al hoor ik soms verschrikkelijke verhalen (ik heb veel vrienden die in ziekenhuizen werken), ook van jonge mensen die nog steeds last hebben, ik ben als de dood dat ik iemand zou aansteken die ik liefheb…

Ik hoop dat jij met je gezin een draai kunt geven aan deze periode ook met je jonge kind en je baan. Kun je mij daar meer over vertellen?
Dit is vast een heel lange brief geworden.
Ik hoor graag van jouw reilen en zeilen.

Veel liefs uit een zonnig Haarlem,

Simone

P.S. Mijn hond komt dan in een volgende brief aan bod 😉

Beginnen met lieve

Lieve Simone,

Wat een goed begin. Om te beginnen met die aanhef. Dat stemde meteen vrolijk en liet mij nadenken over wat ik gepast zou vinden. Ze hadden allemaal gekund wat mij betreft. Door jouw eerste brief heb ik je al een beetje leren kennen, dus ik durf het aan om te beginnen met lieve Simone.

Wat leuk om zomaar een brief te krijgen van iemand die ik niet ken. Of nou ja niet helemaal zomaar, want we hebben ons allebei aangemeld voor Schrijven naar de toekomst. De toekomst. Die is voor mij altijd lastig te grijpen. Ik weet nooit zo goed wat dat precies is. Behalve dat ik denk dat het iets is waarover je kan dagdromen, waar je gedeeltelijk invloed op kan hebben en rationeel gezien: datgene dat nog moet plaatsvinden. Maar toch werd ik getriggerd door een advertentie in ANWB's De Kampioen over dit schrijfproject. Wist je trouwens dat De Kampioen het grootste publiekstijdschrift is van Nederland? Ik ben er lid van, omdat we een auto hebben en geregeld pech. Maar dat terzijde. Wat bijzonder dat ik jou via dit project mag ontmoeten. En wat heb je een mooie eerste brief geschreven. Zoveel waarop ik meteen wilde reageren. Omdat ik nog meer vragen had, of omdat ik het juist een feest van herkenning vond, of omdat ik antwoord wilde geven op je vragen, of dacht: ik ben ook jarig in april! Mijn vriend is iemand van een tweeling en heeft ook een eigen zaak. Of: ik weet hoe het voelt om migraine te hebben, of hoe het is om mensen met dementie te ondersteunen, of iemand in je gezin te hebben met een allergie. Misschien gaan we het nog over deze raakvlakken hebben, maar voor nu denk ik dat je vast ook benieuwd bent naar wie ik ben.

Of heb ik de puzzel nu toch verkeerd gelegd?

Om te beginnen ben ik Mirjam. Mijn achternaam verraadt het al: ik kom inderdaad uit Friesland. Althans, daar ben ik geboren en opgegroeid. Inmiddels woon ik met mijn prille gezin in Zwolle. Daartussen woonde ik in Den Haag, Australië, Groningen, Haarlem (vier maanden) en Amsterdam. Degene met mijn achternaam die jij noemt in je brief ken ik niet. En ik moest even nadenken over de puzzel dat zij, de schoonmoeder van je zus, jonger is dan je zus. Heb ik het dan goed dat je zus een hele jonge man heeft? Of heb ik de puzzel nu toch verkeerd gelegd? Mijn vader draagt die achternaam en is bijna zeventig. Hij heeft ook een groot deel van zijn leven in Lemmer gewoond. Ik heb hem gevraagd of hij haar kent, maar het roept geen herinnering bij hem op. In ieder geval is zij geen directe familie. Mijn vader zegt dat er waarschijnlijk drie naamtakken zijn en dat ze mogelijk uit de tak komt waarin haar vader een achterachterneef is van mijn pake, de vader van mijn papa. Deze tak is vermoedelijk gesplitst in 1700 en volgens mijn vader een afstammeling van Franzis Meindert X. Mijn vader is erg geïnteresseerd in de (familie)geschiedenis. Hij heeft nog wel herinneringen aan een tragische gebeurtenis ergens in de jaren '60 of '70 waarbij de boerderij van een familie in Lemmer met vee en al is afgebrand. Papa denkt dat dit de boerderij van de familie van de schoonmoeder van je zus is. Ken jij dit verhaal ook? Dat moet veel impact hebben gehad.

Ooit een plek waar we met zijn allen het leven vierden en hutje mutje vrolijk op elkaar stonden tijdens grootse concerten en evenementen

En dan het hier en nu: vandaag heb ik mijn tweede coronatest gedaan. De eerste was in oktober 2020 en vandaag moest ik er opnieuw aan geloven. Heb je het al eens ondervonden? Ik vind het een erg surrealistische en onprettige gebeurtenis. Het oplopen van een verkoudheid was tot een jaar geleden iets alledaags waar je vrij weinig mee moest, behalve goed voor jezelf blijven zorgen en zakdoeken kopen. In deze tijd is dat wel anders. Na weken lockdown gaat mijn zoon sinds drie weken voor het eerst naar de opvang. We konden de klok er op gelijk zetten dat hij daar zijn eerste verkoudheid zou oplopen. Zo geschiedde. En wij ontkwamen er thuis ook niet aan. Volgens de regels vroeg ik een coronatest aan en kon ik meteen terecht. Op de fiets naar de IJsselhallen. Ooit een plek waar we met zijn allen het leven vierden en hutje mutje vrolijk op elkaar stonden tijdens grootse concerten en evenementen. Nu een plek waar mensen op anderhalve meter afstand van elkaar rondlopen in beschermende kleding, mondkapjes dragen en waar wattenstaafjes veel te diep in neusholtes verdwijnen. Het contrast kon niet groter. Gelukkig was de uitslag negatief en hebben we hier thuis de reguliere verkoudheid van voor maart 2020 te pakken. Het huidige bestaan biedt ruimte genoeg om het rustig uit te zieken.

En hoe is het om al zo lang moeder te zijn?

Ik werk nu bijna een jaar vanuit huis. Met een onderbreking van vier maanden. Want in juni 2020 werd onze zoon geboren. Wat een gebeurtenis. En ik weet niet beter dan hoe het is om moeder te worden en te zijn in tijden van corona. De 'rust', het kleine bestaan en de traagheid van deze periode zijn een zegen bij het wennen aan zo'n grote verandering in het leven. De 'rust' zet ik tussen aanhalingstekens omdat het leven in deze coronaperiode ergens ook heel onrustig is, want je moet over veel nieuwe dingen nadenken, zoals afstand houden van mensen die je het liefst dichtbij je hebt. Daarnaast zijn de aanhalingstekens ook van toepassing op het prille moederschap en het leven met een kersverse baby, want dat brengt best wat reuring met zich mee. Herken je dat ook van 21 jaar geleden? Toen je voor het eerst moeder werd? Heb je nog veel herinneringen aan het voor het eerst moeder worden? En hoe is het om al zo lang moeder te zijn? En om moeder te zijn van een tweeling? Dat lijkt mij een heel mooie gebeurtenis. Ik wen ondertussen wat aan dit nieuwe, en gedeeltelijk tijdelijke, bestaan. Zowel het moeder zijn als het leven en werken in deze bizarre tijd. Ik werk als communicatieadviseur in Overijssel. Wij bieden ondersteuning aan mensen met een psychische kwetsbaarheid. Mensen die moeite hebben met het alledaagse bestaan. En deze tijd draagt daar meestal niet aan bij. Ik zit als communicatieadviseur in ons coronacrisisteam en ondersteun de organisatie bij het vertalen van de landelijke maatregelen naar onze organisatie. Inmiddels heb ik vanuit mijn rol al 59 corona-updates verstuurd. Ik hoop dat we de honderd niet gaan halen en dit jaar het coronacrisisteam weer kunnen opheffen.

Uit jouw brief maak ik op dat jij ook op sommige vlakken moet meebewegen in deze rare tijd. Ik snap goed dat je voorzichtig bent met het oog op je medemens. En verdrietig om te horen dat je twee mensen uit je nabije omgeving hebt verloren door dit virus.

Inmiddels is mijn eerste brief aan jou ook best al lang en dan heb ik zoveel nog niet gevraagd of verteld. Dat komt vast nog. Ik kijk in ieder geval uit naar je ps: de verhalen over je hond. Dan zal ik in een volgende brief eens vertellen over onze rode kater Fred. Voor nu een fijne avond, een mooi weekend en een goede week!

Liefs,
Mirjam

Uitvinden wat een moeder is

Lieve Annette,

Je zag het goed: het viel me wat zwaar om terug te schrijven. Deze tijd, de tijd van lockdowns en sociale isolatie, is intens voor ouders. Soms wreed, soms onveilig: als de scholen weer dicht zouden gaan ben ik bezorgd over de leerlingen die we in de vorige lockdown kwijtraakten, die verdwenen op de radar van docenten, intern begeleiders en schoolpsychologen. En bezorgd voor alleenstaande ouders. Als je je kinderen alleen opvoedt, heb je je dorp nodig. Een goede vriendin van me zegt: “Als je alleen opvoedt, is het nodig dat je gezin poreuzer is. Dat er meer ruimte is voor vrienden en buren en familie om binnen te lopen en een rol te spelen.” De situatie met corona zorgt voor een nieuwe sterke nadruk op ‘huishoudens’ als afgesloten, veilige units; het oude burgerlijke ideaal, en dat werkt nu eenmaal voor sommige mensen prima en voor andere niet.

Voor mij niet - mijn kritische, vrije denkersgeest vindt het gewoon stom en een intellectuele en sociale stap achteruit om 'the nuclear family' als norm weer zo vanzelfsprekend te horen uit de mond van onze minister-president. En de vrouw die ik privé ben, vindt het gewoon een beetje saai en eenzaam en spannend.

Mijn zoon is begin september uit huis geplaatst

Maar om iets te delen dat veel persoonlijker en dichter bij huis is: mijn moederschap is überhaupt niet licht op het moment. Laat ik me over mezelf heen zetten en je daar wat over schrijven. Ik ben echt benieuwd naar je blik, zowel als mens als de professional die je bent. Want hemel: ik ben onderzoeker naar de culturele constructie van 'het kind', en jij werkt bij de kinderbescherming. We zijn beiden ook professioneel aan het nadenken over kinderen, opgroeien, hoe de kwetsbare relatie is tussen grote mensen en kleine mensen, met alle verschillen in macht en verantwoordelijkheid en hulpbehoevendheid tussen die twee, en tegelijk ook alle overeenkomsten. (Spoiler: als onderzoeker betoog ik dat we de verschillen tussen volwassenen en kinderen vaak flink overdrijven.)

Mijn zoon is begin september uit huis geplaatst. ‘Uit huis geplaatst’ klinkt nogal dramatisch: hij is in feite gewoon verhuisd. Omdat het hier niet goed ging met hem, en daardoor met niemand in huis. Hij is dertien. Een intelligente en kwetsbare jongen, gevoelig en ongevoelig, verfijnd en een lompe bonk beperktheid, liefdevol en wreed, maar wreed vooral per ongeluk. Als je niet op de radar hebt dat andere mensen pijn hebben als ze pijn hebben, is het makkelijk om alleen te handelen vanuit je eigen impulsen, en dat kan hij goed. Tegelijk is hij de solidaire zoon die eens keihard vanaf zijn zolderkamer naar beneden riep, met een lekkere mix van bozigheid en kolderieke ironie: “Nou, zus! Ga jij anders maar eens proberen in je eentje drie kinderen op te voeden!” Zijn kleine zusje bleef gillen dat ik de enige niet-lieve moeder op aarde was, omdat ze haar zin niet kreeg en vijf was, en hij pikte het niet. Dát is empathie en solidariteit. Dus ik heb een zoon die zowel fijngevoelig is als stomp, zowel beperkt als briljant, en zowel op afstand als van mij.

Ik heb hem gewoon in de trein naar zijn grootmoeder en grootvader gebracht. Maar dan daarna.

Maar goed, hij heeft een hersenbeschadiging door een lange, lange serie hartoperaties. En autisme. Met ons samenleven is sociaal teveel voor hem, en het gevaar dreigde dagelijks dat hij van de druk daarvan agressief werd. Hij woont nu bij mijn moeder en stiefvader. Mijn moeder was indrukwekkend: kalm en sterk en vastbesloten om hem van me over te nemen. Ze ging er als een boom voor staan.

Zo'n uithuisplaatsing kan zachter dan het klinkt. Ik heb hem gewoon in de trein naar zijn grootmoeder en grootvader gebracht. Maar dan daarna. Daarna komt natuurlijk het opdweilen. Ik zit nu aan een nieuwe tafel die ik heb gebouwd (doen is mijn favoriete coping). Kijk naar buiten. En vraag me af wat een moeder is. Wat een goede moeder is. Hoe ik een goede moeder ga zijn. Of ik het in me heb. Wat ervoor nodig is.

Alle lieve vrienden die me willen troosten door te zeggen dat ik allang een fantastische moeder ben zijn werkelijk lief, maar het helpt nu even niet. Dit is reëel: ik moet opnieuw uitvinden wat een moeder is. Wat er nodig is.

En waar we in maart nog lief en romantisch deden over het naar binnen keren, heb ik er nu echt genoeg van.

De coronatoestand helpt daar niet bij, kan ik je zeggen. De wereld is in een idiote toestand. En waar we in maart nog lief en romantisch deden over het naar binnen keren, heb ik er nu echt genoeg van. Ik verlang naar een wereld die vertrouwd en zichzelf is, met vrienden en foyers van theaters vol mensen, en cafés waar je zomaar aan de bar even een arm om iemand heen kunt slaan als je wat brutaal bent aangelegd en je hebt er net even zin in.

In mijn onderzoek doe ik een goede slag om ‘het kind’ zoals we dat grofweg tijdens de Verlichting zijn gaan construeren, te ontleden. Allemaal leuk en kritisch en werkelijk razend interessant. Ik ontrafel langzaam het racisme dat diep ingebed is in ons kindbeeld, de heteronormativiteit, het validisme, laag na laag pel ik eraf en ik hou daarvan, omdat ik het liefdevol werk vind. De culturele beelden en vooroordelen afpellen die ons hinderen om eerlijk en goed naar elkaar te kijken. Maar de ironie wil dat ik tegelijk met traumahulpverleners om tafel zit en hechtingsspecialisten die me eigenlijk een goed zetje geven om eens terug te gaan naar Rousseau en aanverwanten. Naar gewone, simpele ideeën als 'kinderen zijn onschuldig': een notie waar ik een heel hoofdstuk lang een kritische hakbijl in zet. In mijn PhD is ontwikkelingspsychologie, hoe interessant het veld ook is, deels een beetje de vijand. Wat een truttig en conservatief humanistisch idee van volwassenheid wordt daar vastgehouden! Maar in mijn leven met mijn kids kan ik me geen arrogante kritische afstand veroorloven: ik heb hulp nodig. Dus zit ik hier heel nederig te studeren op inzichten uit systemisch werk. En werk ik met een begeleider aan nieuwe ontbijt- en bedtijd rituelen, zodat mijn geschokte en verwarde dochters zich weer veilig gaan voelen. En om juist weer heel, heel, heel duidelijk te consolideren: ik ben de grote, en jullie zijn de kleintjes.

Wat een vermoeiend idee is het, dat we allerlei moeilijkheden moeten ervaren als een soort krachttraining. Alsof voortdurend sterker worden het doel is.

Ik ben benieuwd hoe je denkt over kinderen, volwassenen, opgroeien. Over veiligheid en hoe we voor de veiligheid van kinderen kunnen zorgen, en over alle gevallen waarin we daar gewoon niet in slagen. Ik begon aan dit onderzoek precies omdat ik een ziek kind heb - een kind dat ik niet kon redden als moeder. Daardoor ontdekte ik hoe taboe het is dat we niet alle kinderen kunnen redden. Dat ze niet allemaal een belofte voor de toekomst zijn.

Je schrijft me over fragiliteit en anti-fragiliteit. Wat ik heel fijn vind is hoe je wijst op dat idee dat 'what doesn't kill you makes you stronger', en dat dat ook een illusie is. Wat een vermoeiend idee is het, dat we allerlei moeilijkheden moeten ervaren als een soort krachttraining. Alsof voortdurend sterker worden het doel is. Alsof we niet al sterk genoeg zijn. Misschien hoeven we niet te groeien, maar is het mooier om goed te zorgen voor onze vitaliteit en zachtheid en gevoeligheid, door de dingen die ons leven supporten zo robuust in te richten dat we een beetje open kunnen gaan als de zon 's ochtends opkomt.

Nu ik dat schrijf denk ik aan de notie van 'opgroeien': een metafoor voor jeugd die kinderen 'omhoog' denkt, naar steeds groter. En dus sterker. Vooruitgangsoptimisme vertaald in hoe we kinderen zien. Kathryn Bond-Stockton schrijft over kinderen in termen van 'growing sideways'. Misschien ben ik dat aan het doen?

Veel liefs,

Isis

Vertragen, vertragen en dan stilstaan

Lieve Annette,

Terwijl jij me schreef, lang geleden al, was ik aan het vertragen. Vertragen, vertragen en dan stilstaan. Steeds meer. Want wat anders te doen?

Oppervlakkig gekeken is de corona-uitbraak voor vrouwen als ik niet een stille periode. Ik leef als alleenstaande moeder met drie kinderen, en mijn onderwijs - ik geef les aan jonge kunstenaars - ging voltijd door op mijn laptopscherm. Bizar, grappig, nieuw, leuk, vermoeiend, vervelend, prima, genoeg geweest - alles is al langs gekomen. Meteen de eerste week zei ik: “Nu gaan alleenstaande ouders overspannen raken.”

Rond mijn kinderen viel het beroemde ‘dorp’ weg, dat nodig is om ze groot te brengen. Geen oppas, geen grootouders, geen school, geen kinderopvang, geen speelafspraakje bij de buren. Voor mijn zoon viel de speciale zorg van speciaal onderwijs weg - een team professionals om hem te helpen door de wereld te navigeren, die wat ingewikkelder voor hem is dan voor mijn dochters. Dus voilà, daar zat ik. Alles tegelijk. College over de middeleeuwen geven aan tachtig studenten, terwijl mijn jongste om de twee minuten door het beeld loopt en iets vraagt.

Meteen de eerste week zei ik: "Nu gaan alleenstaande ouders overspannen raken"

Mijn dochter is een handige, een lieve, een slimme, een zachte. Een die met achttien maanden al zo goed kon manipuleren dat ik wist dat ik kansloos zou zijn. Een snel, zelflerend systeempje is ze, haar moeder altijd een paar stappen voor. Dus na een paar dagen online lesgeven stond ze dan, stilzwijgend en netjes precies buiten beeld van mijn webcam, met heel grote puppyogen om aandacht en liefde te smeken. Terwijl op mijn scherm een vergadering doorliep die ik voorzat, drie studenten die een probleem in hun onderzoek voorlegden, een klas die in paniek is over een naderend tentamen.

Drie maanden waren we dapper, fris, en ook wel vrolijk. Een soort van: oké, Als Etty Hillesum in staat was tijdens de Duitse bezetting nog Russisch te vertalen, kan ik mijn boodschappen ook best een tijd door de AH laten bezorgen. Niet zeuren en lesgeven. Je moet jezelf niet altijd met mensen als Etty Hillesum vergelijken, want dat is niet alleen maar inspirerend, maar ook nogal hard.

In de eerste tien dagen hebben we opvoeden en samenleven opnieuw moeten uitvinden. We stonden het te doen en ik keek tussen de bedrijven door om me heen en dacht: wat we nu meemaken, daar gaan we nog tien jaar van oogsten. Mijn kinderen en ik. Samenleven op een postzegel, altijd bij elkaar, mama gaat in noodgevallen helemaal alleen even naar de winkel en verder zijn we even echt op deze vier mensen aangewezen. Tricky maar prachtig.

Samenleven op een postzegel, altijd bij elkaar

Inmiddels ben ik natuurlijk overbelast en heb ik me ziek moeten melden. Precies zoals ik voorspelde, maar ik bedoelde andere ouders. Ik heb de neiging om te denken dat ik superkrachten heb. Dat is dan vervolgens vaak niet zo.

Annette, er is zoveel in deze periode dat ik graag wil uitwisselen. Zoveel is voedzaam geweest. Leerzaam. En zoveel is onzeker en heeft echt zorgvuldig en liefdevol denkwerk nodig voor de jaren die komen. Voor de wereld. Denken met het hart. Ik ben hoopvol en ook bang dat we niet de visionaire leiders hebben die ons daarin zullen steunen. Ik denk steeds: het moet nu van de grond naar boven komen, dat we dus zeker weten dat we minder kunnen vliegen, dat we hebben ontdekt dat je niet altijd door hoeft te razen, dat we niet in het perverse tempo willen doorrennen en produceren dat ons in deze shit heeft gekregen, in the first place. Dat is maar een handvol gedachten.

Maar ik denk ook: hebben we het genoeg met elkaar over corona-ongelijkheid, over hoe in veilige lockdown gaan ook een privilege is dat ik wel had en mijn vrienden in Brazilië soms niet? Vrienden in stomweg andere beroepen niet? Ik was bezorgd over vrienden. De eerste dagen was ik mensen aan het bellen om te checken: waar ben je, ben je ok, heb je iets nodig? Er kwamen prachtige nieuwe woorden zoals ‘quarantini’ (iedereen thuis haar eigen martini, en dan samen borrelen over Zoom). En mijn lievelings: 'quarintimi'. Die paar intieme vrienden, voor mij een paar lokale mensen, die elke dag even bij elkaar checken om te weten: gaat het goed bij jou binnen?

En zoveel is onzeker en heeft echt zorgvuldig en liefdevol denkwerk nodig voor de jaren die komen

Alles is meer lokaal geworden en dat bevalt me wel. Ik dacht dat ik eenzaam zou zijn. Maar ik merkte dat het me goed doet om een kleine handvol mensen écht te zien. Op mijn werk geef ik op een gemiddelde dag door een gigantisch gebouw twintig, dertig mensen even mijn volle oogcontact, aandacht, ik stem even helemaal af op die ander: waar zit die, wat wil die, hoe wil die mij hebben? Dat niet meer doen was een verlichting. Ik ging her-evalueren wat mijn actieradius is, en wat die zou moeten zijn. Op welke schaal ik wil opereren? Waarom we steeds gepusht worden om op een grotere schaal te opereren dan eigenlijk echt reëel is.

Lieve Annette, zoals je merkt is deze brief één stroom. Alle gedachten na elkaar. Is dat oké? Ben jij oké? Was je lockdown heel anders dan de mijne? Ik ben heel benieuwd naar je gedachten. Het spijt me dat je lang moest wachten tot ik schreef. Ik was dus ernstig aan het verstillen. Nu ben ik echt gestopt, vlak voor de basisscholen aanstaande maandag echt weer open gaan. En ik blijf even stil. Thuis.

Alles waar je met meer tijd en aandacht naar kijkt wordt mooier

Een laatste gedachte. Alles waar je met meer tijd en aandacht naar kijkt wordt mooier. Deze maanden zijn mijn kinderen veel mooier geworden. Mijn simpele bestaan thuis is mooier geworden. Hoe ik ben is mooier voor me geworden, wat ik waard ben, niet in mijn werk-rol, maar gewoon omdat ik een levend iets ben en omdat mijn hart klopt. Mijn bestek is mooier geworden, mijn boekenplankjes, mijn simpele witte T-shirt is mooier geworden. De bescheiden aanwezigheid van alle spullen en de kleine, eenvoudige architectuur om me heen, hoe die mijn lichaam en dat van mijn kinderen draagt en faciliteert om precies te doen wat we nodig hebben: slapen, koken, eten, voorlezen, stoeien op de mat.

Ik heb veel tijd doorgebracht met mooie dingen vinden en delen. Mag ik mijn lievelings van deze weken met je delen? Hier is een gedicht van David White over de dingen om ons heen.

https://www.facebook.com/PoetDavidWhyte/videos/355462062025568/

Liefs,

Isis

Stoepvisite

Goedemorgen Berenice,

Gisteren keek ik in het mapje met ongewenste e-mails. Ik had geen bevestiging van een bestelling ontvangen en keek of het misschien in een ander mapje terecht was gekomen. En ja, daar in die brievenbus vol ongewenste post vond ik, naast mailtjes van vrouwen die met me willen afspreken, inderdaad de bevestiging van mijn bestelling. Én een brief van Schrijven naar de Toekomst. De vorige mails van Marilien waren gewoon in mijn inbox terecht gekomen, maar dit mailtje was verdwaald. Het was namelijk alles behalve ongewenst, want het is de start van een onze briefwisseling!

Het is nu nog vroeg. Ik heb zojuist koffie gemaakt met een kleine percolator die naast me op een onderzettertje staat. Daar haal ik precies twee espresso’s uit. Ik geniet van de stilte en rust nu de rest van mijn wereld nog slaapt. Een mooi moment om mijn eerste brief aan jou te beginnen...

Normaal tour je de wereld over. En nu?

Wat een gekke tijd leven we in, hè? In de ene bijlage kon ik alvast iets over jou lezen. Je vertelt daarin onder andere dat je de leadzangeres bent van de Nederlandse band Kraak & Smaak. Normaal tour je de wereld over. En nu? Hoe ziet jouw leven er nu uit? Wat mis je het allermeest? Wat laat deze manier van leven jou zien? Had je voor de vragen in de andere bijlage en/of pre corona al stilgestaan bij 2027?
In de bijlage kon je ook al iets over mij lezen. Mij viel op dat hetzelfde korte stukje er dubbel stond. Het liet me terugzoeken naar de vijf vragen en mijn antwoorden daarop. Een van de vragen was: waarom houd je van brieven schrijven? Daar ben ik ook nieuwsgierig naar. Wil je daarover vertellen?

Voordat de corona-ellende begon, heb ik een aantal chaotische jaren gehad. De chaos ontstond door een stapeling van gebeurtenissen, waaronder de nierziekte van mijn vriend. Hij dialyseert nu ruim vijf jaar en sinds 2019 doen we dat helemaal zelf thuis. Door de jaren heen maakten verschillende complicaties het spannend. Het waren grote hobbels op de weg. Begin 2020 dealden we met de impact van zo’n grote hobbel en tijdens het herstel keken we uit naar de zelfstandigheid en vrijheid die we bijna konden aanraken. Bij de plannen die we maakten, hebben we nooit rekening gehouden met iets als een pandemie. Jij wel? Ik moet toegeven dat ik het de eerste weken als een soort van prettig ervaarde. Het leven dat tot nu toe voorbij was geraasd had ineens een tempo dat ik beter bij kon houden. Maar na die eerste weken voelde ik meer en meer dat de ruimte waar ik zo naar had verlangd in plaats van groter nóg kleiner werd.

Een beeld dat me vooral is bijgebleven van de eerste ‘intelligente’ lockdown is stoepvisite van een vriendin

Nu onze thuissituatie eindelijk stabieler werd, kwam er ruimte en energie voor andere dingen: vrienden bezoeken, schrijven in koffietentjes, met de trein naar een andere stad, logeren, live muziek en ga zo maar door. Maar precies op dat moment waren die dingen ineens niet meer zo vanzelfsprekend als voorheen. Een beeld dat me vooral is bijgebleven van de eerste ‘intelligente’ lockdown is stoepvisite van een vriendin. Ze kwam een cadeautje brengen en ik kon haar niet eens binnenlaten. Het allerverdrietigste vond ik dat haar zoontje van tweeëneenhalf vanuit zijn autostoeltje bleef vragen of hij boven mocht kijken. Hij ziet mijn bureau vol pennen, potloden, stiften en scharen als een groot avontuur. We probeerden zo goed mogelijk uit te leggen waarom dat nu niet kon. Hij zat daar verdrietig vastgesnoerd in zijn stoeltje waarin hij zichzelf niet eens goed kon draaien en we konden zelfs niet beloven dat het de volgende dag wel kon.

Zoals ik mijn kleine vriendje toen niet kon beloven dat hij de volgende dag mocht komen spelen, vind ik het ook moeilijk om me voor te stellen hoe dat over zeven jaar zal zijn. Ik realiseer me nu dat ik nooit over heb nagedacht. Omdat mijn leven de afgelopen jaren op standje overleven stond, heb ik vooral van dag tot dag geleefd. Ik geloof niet dat deze pandemie een soort zijweggetje is en dat we over een tijdje ons oude leven weer kunnen oppakken en verder gaan waar we gebleven waren. Ik leerde van de chaos dat sommige dingen onomkeerbaar zijn en dat roerige tijden als een katalysator kunnen werken.

Hij vertelde hoe extra belangrijk bestellingen nu zijn

Een paar dagen geleden werd ik door een medewerker van de lokale boekhandel gebeld. Ik had twee boeken besteld, waarvan er één tijdelijk niet leverbaar was. Ze belde om te vragen of ik het boekje dat op voorraad was al wilde ontvangen. Tijdens dat gesprek zei ze: ‘Misschien is de lockdown voorbij zodra we het andere boek binnenkrijgen en kan je tegen die tijd weer naar de winkel komen.’ Ik antwoordde: ‘Dat zou zo fijn zijn! Wat kijken we daar naar uit, hè?’ De medewerkers van deze boekenwinkel hebben tijdens de lockdown een groot deel van de bestellingen op de fiets rondgebracht. Dit boekje heb ik zelf opgehaald. Ik mocht aan de achterkant van de winkel aanbellen en zag zo voor het eerst een stukje ‘backstage’. De man die de deur opende en het boek overhandigde, sprak zijn dankbaarheid uit. Hij vertelde hoe extra belangrijk bestellingen nu zijn. Ik hoop dat we dat gevoel van dankbaarheid voor deze kleine dingen blijven vasthouden.

Wauw, jij gaat over een paar weken jouw debuut-EP opnemen en uitbrengen! Heeft de crisis invloed gehad op de liedjes die je hebt geschreven?

Mijn koffie is al even op, Berenice. Ik ga zo onder het dekentje op de bank vandaan en aan mijn dag beginnen. Ben nieuwsgierig naar jouw verhaal en wat eruit voortkomt. Heb jij voorkeur? Wil je digitaal verder of op papier?

Wens jou een fijne zondag toe!

Hartelijke groet,
Nienke

Een matroesjka van tegenspoed

Lieve Mooniq,

Mijn hemel, wat een start van je jaar! Het spijt me zo te horen over deze matroesjka van tegenspoed, en ik hoop van harte dat je vader goed herstelt. En ik hoop vooral dat de Portugese studenten het slachtoffer worden van een soort karma- lawaaierige buren zijn verschrikkelijk.

Mijn jaar heeft tot nu toe een soortgelijke sombere toon aangenomen: mijn grootmoeder is vorige week overleden, hoewel, in een karakteristieke koppige beweging, het eerder de leeftijd dan Covid was die haar eind negentig uiteindelijk te pakken kreeg. Ze was een actieve schapenboerin tot haar 93e, dus ze had wel wat rust verdiend. Ze zal gemist worden, maar de Ierse katholieke traditie (waartoe die kant van de familie behoort) ziet de dood heel filosofisch.

Ze stierf in haar eigen bed, haar zoon zal de begrafenis leiden, haar tuinman zal het graf graven, en ze zal begraven worden naast haar man die ze al 15 jaar mist. Hadden we allemaal maar zoveel geluk!

De Oegandese verkiezingen zijn morgen, en het ziet er naar uit dat het een beetje chaotisch wordt, dus we blijven thuis en kijken naar Netflix. 'We', in deze versie, zijn ik en mijn partner, Anna. Geen van ons beiden is Oegandees en geen van ons beiden kan stemmen, maar de verkiezingen beinvloeden op dit moment ons hele leven. Als je alles over politiek wilt weten, zeg het me dan, maar zo niet, dan zal ik er niet meer over schrijven.

Mijn vriendin is curator, ze runt een fotografieplatform, en we wonen in een klein huis dat verscholen ligt op een plek op de top van de Nakasero heuvel in het centrum van Kampala en dat we bij toeval vonden. De president woont vlakbij, en het zeer luidruchtige en drukke stadscentrum ligt maar een paar honderd meter van onze voordeur, en toch hoor ik, terwijl ik zit te typen, heel weinig, behalve een parelhoen en een papegaai.

Ik kwam hier net voor Kerstmis en hoopte volgende week woensdag terug te gaan naar Den Haag, maar met de nieuwe lockdownmaatregelen in Nederland plus de onzekere sfeer hier blijf ik waarschijnlijk nog een paar weken om af te wachten en wat van het stof te laten neerdwarrelen.

Ik begon deze e-mail te schrijven op 12 januari. Ik pauzeerde met het voornemen om mijn brief op de verkiezingsochtend af te maken. Op dat moment sloot de regering het internet enkele dagen af terwijl ze de verkiezingen vervalsten. Ik schrijf nu op 30 januari, ik ben nog steeds in Kampala. Het is nog steeds gespannen, maar de verkiezingen is achter de rug en de resultaten zijn gecertificeerd.
Het was een zeer vreemde verkiezing.

De mogelijkheid van geweld hangt nog steeds in de lucht, maar het is vreemd om te zien dat er in Den Haag de afgelopen weken meer rellen zijn geweest dan in Oeganda.

Ik ben nu van plan om op 13 februari in Den Haag te zijn, als alles goed gaat. De mogelijkheid van geweld hangt nog steeds in de lucht, maar het is vreemd om te zien dat er in Den Haag de afgelopen weken meer rellen zijn geweest dan in Oeganda. Het leven hier, daarentegen, is erg traag en saai geweest. Veiligheid is een kwestie van perspectief, denk ik.

Hoe voel je je nu? Hoe is het met je vader? En hoe gaat het met je verschrikkelijke buren? Ik hoop dat de Covid snel en gemakkelijk is verdwenen - mijn ouders (beiden in de 70) zijn volgende week opgeroepen voor vaccinatie en ik zou niet blijer kunnen zijn. Het zijn allebei actieve mensen, en mijn moeder heeft een druk sociaal leven, en de maanden van isolement zijn erg zwaar voor hen geweest, hoewel ze er erg stoïcijns onder bleven.

Heb je ooit een aantal jaren buiten je eigen land gewoond? Een van de gesprekken die we hier als buitenlanders die hier langere tijd verblijven altijd voeren, gaat over wat we als eerste zullen doen als we naar huis gaan. Mijn antwoord is altijd: kaas eten - de kaas hier is niet goed. Mijn zus (die ook in Den Haag woont en textielkunstenares is) schreef me gisteren en zei: "Normaal houd ik niet van winkelen, en ik ga niet graag naar de winkels, maar vandaag miste ik het gewoon echt om naar de winkels te gaan en dingen te zien". Heb jij ook zulke gevoelens? Wat mis je? Wat denk je dat hetgene is dat je tijdens deze lange Covidperiode extra bent gaan waarderen?

Hartelijke groeten uit zonnig Kampala, en mijn verontschuldigingen voor de trage reactie,

Will

P.S. Hier is mijn hond, die dolblij is dat ik langer blijf.

Alles ging mis met de jaarwisseling…

Beste Will,

Dankjewel voor jouw bericht uit Oeganda. Ik kan me niet voorstellen hoe het leven daar is, en hoop dat je hierover nog zult schrijven. Aangenaam kennis met je te maken via deze bijzondere weg en ook voor jou nog de beste wensen voor dit jaar, 2021. Een jaar dat voor mij helaas niet zo goed begonnen is en ik neem de vrijheid om je hier alvast over te schrijven. Ik ben namelijk ziek geworden en ja, het is corona. Alles ging mis met de jaarwisseling…

Ik en mijn vriend wonen in een rijtjeshuis en hebben sinds een half jaar nieuwe buren; een aantal Portugese studenten. Het zijn luidruchtige buren die houden van feestjes met drank en drugs, feestjes die soms 24 uur kunnen aanhouden. Vanwege de lockdown in Nederland wisten we vrijwel zeker dat de jaarwisseling voor hun reden genoeg zou zijn om te feesten, vandaar dat we besloten om te vertrekken en naar mijn ouders gingen. Het was een onschuldige en rustige jaarwisseling, tot in de nacht van 1 januari. Mijn vriend had een gebroken nacht maar gaf nog de schuld aan het oude matras van mijn ouders. We hadden geen benul dat hij toen blijkbaar heel besmettelijk was. Overdag gingen we ook nog even een gelukkig nieuwjaar wensen bij mijn schoonmoeder…

Het is wel wrang als je erbij stilstaat dat we zonder de lockdown nooit naar mijn ouders of schoonmoeder waren gegaan.

In de loop van de avond werd mijn vriend echt ziek met hoge koorts. Twee dagen later op 3 januari was ik aan de beurt met hoge koorts. We zijn beiden positief getest op corona.Het is wel wrang als je erbij stilstaat dat we zonder de lockdown nooit naar mijn ouders of schoonmoeder waren gegaan.

Nu vecht mijn vader om weer beter te worden. Hij is 80 jaar en heeft al dagen hoge koorts. Mijn arme vader. Mijn zusje, dat bij hen in huis woont is ook ziek en heeft zich in haar kamertje opgesloten.

De enige die koortsvrij blijft en het bij mildere symptomen weet te houden is mijn lieve moeder.

Ongelofelijk, die moeder van mij.

Je moet weten dat mijn moeder Koningin is van de Ontkenning. Ze meestert daarbij de kracht van ‘mind over matter’ en verdomt het om ziek te worden. Vandaag is dag 12 na de besmetting en ze blijft sterk staan in haar zorgrol. Ongelofelijk hoe mijn moeder me al een leven verbaast met haar tomeloze energie. En ongelofelijk hoe fijn het is dat zij niet ziek is geworden.

Het blijft echter wel spannend, want het kan nog steeds gebeuren. Dat geldt ook voor mijn schoonmoeder die tot zover nog klachtenvrij is.

Wat een rotjaar…

Ik hoop dat het jou beter vergaat Will, en dat ik je in mijn volgende schrijven allemaal goed-nieuws berichten kan sturen.

Keep well in Oeganda en tot schrijfs.

Hartelijke groet,

Mooniq

Hoe ervaar jij het moederschap?

Hey Josje,

Het eerste wat ik dacht toen ik de koppeling zag van ons in de mail was: Heu? Ze hebben me toch niet gekoppeld aan mijn zusje!? Mijn zusje heet Joske. Of Josje. Of Jos. Of een combinatie daarvan ;-). Hoe dan ook: dat ben je dus (gelukkig) niet!

Ik moet zeggen dat het me even wat dagen heeft gekost om te bedenken wat ik nu op papier wil zetten aan een nagenoeg totale wildvreemde. Ik begin nu en heb eigenlijk nog steeds geen idee. Hoe dan ook: ik las dat jij ook afgelopen jaar moeder hebt mogen worden. Dat is in ieder geval al één overeenkomst! Op 19 april 2020 ben ik moeder geworden van onze dochter: mijn eerste kind en het tweede kind van mijn vriend. Hij heeft een zoontje van vier uit zijn vorige relatie die om het weekend bij ons is. Ik weet dus ook hoe tijdvullend een baby kan zijn, soms vraag ik me ook af: en wat heb ik dan precies gedaan!? Dan ligt mijn kindje, zoals nu, net in bed en kijk ik om me heen en zie de ravage van de fruithap, brood eten en de geplunderde boekenkast in onze woonkamer. Ik ben al blij als ik op een dag als vandaag mijn haar niet recht omhoog heb staan en een recht eyeliner-lijntje boven mijn ogen heb kunnen trekken. Oh ja, en dat ik mijn kind mag verzorgen en entertainen! Hoe ervaar jij het moederschap?

Ik ben al blij als ik op een dag als vandaag mijn haar niet recht omhoog heb staan en een recht eyeliner-lijntje boven mijn ogen heb kunnen trekken

Die vraag is mij meerdere malen gesteld en nu stel ik ‘m jou, terwijl ik het eigenlijk ook gewoon een stomme vraag vind. Wat HOEZO hoe ervaar ik het moederschap? Moederschap is op een manier toch ook iets heel universeels? Ik vat mijn antwoord altijd als volgt samen: het is het moeilijkste en het makkelijkste dat ik ooit heb gedaan. Van mijn kind houden en voor haar zorgen, is zoiets wat vanzelf gaat. Maar als zij ziek is en de nachten zijn gebroken en mijn vriend en ik hebben beiden heftig slaaptekort dan kan ik ook wel eens denken: Allemachtig, waar ben ik in godsnaam aan begonnen!? En: alle clichés zijn waar. Althans, zo ervaar ik dat :-).

Wij hebben onze kinderen trouwens wel mogen baren in een coronatijdperk! Zwanger geworden nog vóór de pandemie, maar wel leven gegeven tijdens de pandemie. Hoe was dat voor jou toen je nog zwanger was en de pandemie ‘brak officieel uit’? Was je bang? Waren er ook dingen die je toen niet meer deed?

Ik was boos. Man, wat was ik boos. Op die klote-pandemie.

Ik werk in het onderwijs, op het mbo als begeleidingsdeskundige. Ik was mijn weken naar mijn verlof al aan het aftellen: een babyborrel was georganiseerd en mijn collega’s hadden grootse plannen voor mijn tijdelijke ‘afscheid’. Maar ik herinner me ook dat ik nog gesprekken had met ouders en studenten in mijn kantoor en dat ik ze binnen liet en ongemakkelijk zei: ‘Jaaahaa sorry! Ik geef geen hand meer! Haha, ja gek he?’ En dat kantoor was een ruimte van vier bij vijf en daar zaten we dan met z’n vieren. Ook dat is nu niet meer voor te stellen hè? Mijn verlof startte met de lockdown. De scholen gingen dicht en mijn leidinggevende zei: ‘Van de Weg, we zien je na de zomer wel weer!’. En dat was dat. Geen baby-borrel, geen afscheidscadeaus kunnen open maken met collega’s, niet naar mijn kappersafspraak kunnen en niet meer kunnen lunchen met mijn moeder. Samengevat: ik kon en mocht NIKS meer doen! Ik was boos. Man, wat was ik boos. Op die klote-pandemie. Op het feit dat ik tijdens MIJN LAATSTE WEKEN ALLEEN (beetje dramatisch, maar toch) ook ALLEEN maar binnen kon zitten en NIKS doen.

En nu zijn we bijna een jaar verder. Ik schrijf deze brief op de dag dat ons meisje elf maanden is. Een meisje geboren in een pandemie en haar eerste levensjaar zal worden gevierd tijdens die pandemie. Wie had dat kunnen bedenken? En ik kan het me nog steeds niet bedenken, want vorig jaar dacht ik dat het rond deze tijd wel ‘over’ zou zijn. Hoe zou het volgend jaar zijn denk je? En hoe denk je dat deze periode onze kinderen beïnvloedt? Of zullen de veranderingen er alleen (bewust) voor ons zijn en zullen ze voor onze kinderen ‘gewoon’ zijn tegen die tijd, omdat ze niet beter weten?

Vrijdag is mijn vrije dag trouwens. En de dinsdag ook! Hoeveel dagen werk jij? En welke dagen heb je vrij? En dan ga ik er even vanuit dat je dus vrij bent! 😉

Mijn kleine dochter en ik hebben vanochtend een stuk gestiefeld. We wonen op ongeveer twintig minuten lopen van de binnenstad van Zwolle vandaag. Dus hups, kind in de wagen en stiefelen. We hadden een missie. Of nou ja: ik had een missie. Ik kom van het platteland (Veluwe) en mijn moeder had mij geappt dat er bij ons op het land heel veel paastakken staan, dus dat we heus geen dure hoefden te kopen bij de bloemist. En ineens dacht ik: JA! Ik wil een paastak in mijn leven. Niet omdat ik religieus ben aangelegd (ik moest zelf even googelen wat Jezus ook alweer deed met Pasen) of omdat ik het esthetisch nou zo mooi vind. Ik wil een paastak, omdat ik moeder ben. Omdat ik het leuk vind voor mijn kind. En nu ik dit zo schrijf en opnieuw lees, denk ik ook: serieus? Welke redevoering is dit? Iets onder het mom van ‘alles voor je kind’. Hoe dan ook: ik had een afspraak gemaakt voor shoppen bij de HEMA en daar heb ik vervolgens voor 15 euro aan paasdecoraties gekocht. Nu alleen dus nog die paastak!

Ik wil een paastak, omdat ik moeder ben. Omdat ik het leuk vind voor mijn kind.

Zijn er ook dingen die jij nu ‘ineens’ wel of niet doet met betrekking tot het moederschap?

De zon schijnt nu en ook al is het fris, uit de wind en in de zon is het heerlijk. Glas wijn: genieten. Deze situatie wens ik nu trouwens, maar die is er nu (nog) niet! Haha. Ik merk ook dat het mijn verlangen om te roken aanwakkert als de zon weer gaat schijnen en ik in de zon zou kunnen zitten met een glas wijn. Ik ben gestopt met roken voor de zwangerschap en niet weer begonnen. Gelukkig! Maar toch, soms… heel soms… Ik heb 15 jaar gerookt, dus ik vermoed dat zo’n ‘slechte gewoonte’ ook vast niet zomaar uit je systeem is. Heb jij ook ‘slechte gewoontes’? Guilty pleasures misschien? En dan bedoel ik niet perse de Spotify playlist van Jody Bernal natuurlijk ;-).

Josje, ik ga er voor nu een eind aan breien. Ik hoop dat je de brief met interesse hebt kunnen lezen en dat je zin hebt om terug te schrijven. Ik hoop dat het aanspreekt en dat we elkaar, op papier, toch kunnen treffen. Laat je het me weten? Ik wens je/jullie voor nu een heel fijn weekend toe. Schenk vanavond maar een goed glas wijn in voor jezelf. Ik doe met je mee en schenk in een glas chardonnay (dat rijmt).

Joe en groetjes,

Anne

Even heel kort nu

Lieve Irina,

Vandaag schrijf ik je een kort briefje om even te laten weten dat ik erg weinig tijd heb om goed op de vragen in je brief in te gaan. Hier begint woensdag een verbouwing in onze woonkamer en keuken en we gaan een aantal weken in een vakantiewoning zitten. Maar het leeghalen van alles neemt meer tijd dan ik had gedacht daarom kom ik er maar niet aan toe om je terug te schrijven op de juiste manier.

Even heel kort nu, en dan over een week of zo schrijf ik je uitgebreider.

Met ons gaat het nog steeds goed maar de corona situatie in onze regio (PACA) is dramatisch, het is het slechtste van heel Frankrijk samen met Duinkerken. Vooral de Engelse variant van het virus grijpt snel om zich heen. De IC's liggen vol, ze sturen mensen naar Bretagne om daar op de IC behandelt te worden. Er zijn bij lange na niet genoeg vaccins. Overal zijn inentingcentra opgetuigd voor duizenden mensen maar die krijgen dan maar 183 doses of zoiets, er klopt helemaal niets van. Op andere plaatsen waar de besmettingsgraad veel lager is krijgen ze duizenden doses waar niemand voor komt. Echt bizar. Je vraagt welk vaccin de Fransen gebruiken, dat weet ik niet eerlijk gezegd, ik geloof die AstraZeneca, maar ik zal het uitzoeken.

Onze dochter Stella is terug naar Utrecht. Ze moest een negatieve coronatest laten zien van niet ouder dan drie dagen om het vliegveld binnen te komen en op het vliegveld nog een sneltest doen voor ze mocht inchecken. Heel streng, maar dan is zo'n vliegveld van Marseille wel een veilige bubbel en het vliegtuig dus ook.

De stad Nice is weer in volledige lockdown gegaan, confinement heet dat hier, net als een jaar geleden. Nice is twee uur rijden hier vandaan, het gaat nog spannend worden. Ik sluit mij zoveel mogelijk af van alle contacten. De avondklok is nog steeds van zes uur 's avonds tot half vijf 's ochtends, en alle bars, restaurants, cinemas, theaters, stadions, alles is dicht behalve winkeltjes en kappers. Ook grote winkelcentra zijn weer gesloten. De trend hier is nu om zoveel mogelijk bij lokale kraampjes en kleine winkels te kopen waar niet veel mensen zijn en alles ambachtelijk is gemaakt of organisch is verbouwd. De supermarkten worden als onveilig ervaren, de producten als vlees en groente ook.

Het is nu schoolvakantie. Morgen en overmorgen gaan we verhuizen, woensdag begint de verbouwing en dan hoop ik donderdag of vrijdag nog iets leuks te kunnen doen met Anoushka, de vraag is alleen wat?

Hoe gaat het met jouw twee huizen? Zit er een beetje schot in? Ik realiseerde me gisteren dat ik nu ook twee huizen heb, op 20 minuten van elkaar. Een koophuis en een huurhuis. Dat vakantiehuis ligt werkelijk prachtig in een klein plaatsje in de Vaucluse, met uitzicht over de weilanden, heel veel vogels die zingen in de bomen, en met een grote tuin waar onze hond mag spelen. We gaan er maar een soort vakantie van maken de komende weken en hopen dat de werklui alles een beetje netjes in orde maken.

Tot snel, dan zal ik je vragen beantwoorden,

Sterkte met alles en liefs,

Pieter