Wat mag mee naar mijn toekomst?

Lieve Isis, 

Wat een prachtige eerste zin: ‘Terwijl je me schreef, was ik al aan het vertragen.’ Het verhaal over het leven dat je de afgelopen maanden leidde, lijkt niet echt op vertragen, maar meer op altijd ‘aan’ staan. Geen pauzeknop hebben. Het lijkt ook op een leven in transitie: alleenstaande ouder met drie kinderen, waarvan de jongste anderhalf jaar...

Transitie kost veel energie en is intens. En dan nog eens een toename van intensiteit door de corona: in iedere minuut hoe je het beschrijft, voel ik hoe je een heel aantal taken waarin je anders ondersteund werd door anderen, vaak professionals, zelf op je moest nemen. Alsof je niet een aantal touwtjes in handen had, maar even zovele enorme kabels, nauwelijks vast te houden. Respect! 

Toch denk ik het te herkennen, dat vertragen, het langzamer worden. Waar je eerder veel verschillende dingen als het ware tegelijkertijd kon doen, al dan niet met hulp van anderen, diensten en technologie, ben je nu bezig met waar je mee bezig bent. In je huis, elke dag opnieuw, en omdat je de dingen herhaaldelijk doet, omdat je steeds op dezelfde plek bent, zie je de ruimte voor verbetering daar. Een andere indeling in ruimte of tijd. Mijn dochter heeft de woonkamer veranderd, zodat beide kinderen (negen en zeven jaar) hun schoolwerk onder haar toezicht kunnen doen, en er is een indeling in tijd bedacht.

Ongetwijfeld ben je zelf ook gegroeid - groeien doet soms pijn, zodat je nu je ziekgemeld hebt.

Alles wat je aandacht geeft, wordt mooier, schrijf je. Het wordt mooier, schrijf je, je kinderen, je huis, jullie vieren samen. Dat is zeker waar en het is geweldig dat je dat kunt ervaren en schrijven. Ik ken de uitdrukking ook zo: alles wat je aandacht geeft, groeit. Ongetwijfeld ben je zelf ook gegroeid - groeien doet soms pijn, zodat je nu je ziekgemeld hebt. Tijd voor aandacht voor jezelf, zoals je aandacht gaf aan je kinderen, je studenten, je colleges, je boodschappen. 

Alles wordt mooier. Voor mij is mooier tegelijkertijd ook simpeler, lichter. Mijn levensvraag is deze maanden geworden: wat mag mee naar mijn toekomst?  Ik heb voor het eerst in vier jaren mijn vloer in de olie gezet, mijn tafel met groene zeep geboend, het balkon geschrobd, 538 boeken opgeruimd, kleding gesorteerd, veel, heel veel papieren weggegooid. Het wordt mooier. En simpeler. Ik neem meer tijd voor wat ik aan het doen ben, zwem af en toe in die tijdruimte. Ik merkte de afgelopen tijd pas hoe ik decennialang gejaagd heb geleefd. Altijd alert was. En eerlijk gezegd, ook die werkzame jaren in combinatie met een gezin - ook zes jaren als alleenstaande ouder - was een heel goede tijd, veel geleerd, veel gedaan, veel ontwikkeld, vooral door goed op te letten wat anderen deden en van me verwachtten. Het heeft me veel gebracht, maar ik ben zo dankbaar dat er nu tijd is om meer met mezelf en vanuit mijzelf te leven. 

Ik merkte de afgelopen tijd pas hoe ik decennialang gejaagd heb geleefd.

In de afgelopen weken had ik een fysieke (niet online) 24-uursessie, waarin ik de leiding had om een intensieve klus te klaren. Ik merkte dat mijn energielevel meteen steeg, dat ik uitgedaagd werd doordat ik moest performen, iets in goede banen moest leiden. Ik realiseerde me daar dat mijn energieniveau in de weken daarvoor veel lager was geworden, de vertraging dus. Het contact met anderen stimuleert, verhoogt mijn prestatie, mijn energie. In het algemeen gezegd: het in contact zijn met anderen maakt kennelijk dat het meer zin krijgt wat je doet. 

Fijn dat je met een club vrienden dagelijks contact had om na te gaan hoe het met jullie ging, dat is een steun. Dat dagelijkse contact heb ik met mijn dochters en met vriendinnen, wat minder frequent met meer vrienden. 

Voor mij betekent het, dat ik in de post-coronatijd gevoelig wil worden voor de balans tussen naar binnen keren, het mooier maken, en het naar buiten gericht zijn. 

Ten slotte: je haalt de oorlog aan en Etty Hillesum. Af en toe heb ik ook gedacht aan de oorlog, hoe persoonlijke vrijheid met salamitactiek ingeperkt kan worden. Hoe mensen op zichzelf teruggeworpen worden. Etty Hillesum creëerde in die beperking een enorme vrijheid voor zichzelf. Wonderbaarlijk! 

Lieve Isis, ik wens je een goede nacht toe en een gezonde slaap!

Annette