Wat me in hen aantrok en -trekt, is hun zachtheid, hun liefheid

Dag Charlotte,

We hadden (nog) geen frequentie afgesproken, dus ik zat nog niet ongeduldig te wachten hoor. En eerlijk gezegd heb ik het best druk met andere dingen, dus als het lang duurt voordat je me schrijft, zou het me waarschijnlijk pas na een paar weken opvallen. Andersom kan het van mijn kant misschien soms een tijdje duren voor ik je antwoord. Stuur me vooral een reminder als je vindt dat het lang duurt.

Over de Eritreeërs: Wat me in hen aantrok en -trekt, is hun zachtheid, hun liefheid. Ik leerde ze in de noodopvang kennen als bescheiden, gastvrije mensen (voor zover je in algemene termen over een groep mensen kunt spreken). Ze stonden het liefst achteraan in de rij en zeiden 'no problem', wat ik ook vroeg of voorstelde. Die bescheidenheid vond ik prettig, maar ik realiseerde me ook dat je er in Nederland niet ver mee komt. Ze konden wel een duwtje in de rug gebruiken, leek me. Ik besloot contact te houden.

De wanhoop! Plannen om te vertrekken naar een ander land, omdat ze hoorden dat het daar beter zou zijn. Verschrikkelijk.

Godzijdank ben ik nooit in de positie geweest om te bepalen wie een verblijfsvergunning krijgt en wie niet. Daar zou ik echt niet van kunnen slapen. Ik maakte wel van dichtbij mee wat het met mensen doet als ze vele maanden moeten wachten tot ze een interview krijgen, en dan soms nog een paar maanden moeten voordat ze de uitslag van dat interview (wel of geen verblijfsvergunning) horen. De wanhoop! Plannen om te vertrekken naar een ander land, omdat ze hoorden dat het daar beter zou zijn. Verschrikkelijk.

Toen de mannen die ik eind 2015 leerde kennen hun verblijfsvergunning kregen, begon voor een aantal van hen het nieuwe wachten: de procedure om hun vrouw en kind naar Nederland te laten komen. Ook dat duurde soms wel een jaar. En als de IND een vrouw toestemming had gegeven om naar Nederland te komen, begon de echte stress pas: dan moest de vrouw Eritrea nog uit zien te komen, meestal naar Ethiopië. Dat kon alleen illegaal, aangezien vrijwel niemand een paspoort krijgt. Wie betrapt wordt, wordt neergeschoten en/of gevangen genomen.

Met dit in het achterhoofd, en met steeds meer kennis over wat een dictatoriaal en achterlijk (in de zin van 'niet modern') land Eritrea is, heb ik ontzettend veel bewondering voor al die Eritreeërs die hier hun leven opnieuw op poten hebben gezet.

Ik vind het vanzelfsprekend om een beetje van dat geluk, waar ik tenslotte niks voor heb hoeven doen, te delen.

Ik realiseer me, al heel lang, maar steeds meer, wat een geweldig geluk ik heb gehad dat ik in Nederland ben geboren. Zonder armoede, met een paspoort, zonder oorlog, met studiemogelijkheden. Cliché, ja. Ik vind het vanzelfsprekend om een beetje van dat geluk, waar ik tenslotte niks voor heb hoeven doen, te delen. Dat is denk ik ook mijn motivatie om Eritreeërs te steunen. Een deel van mijn tijd, energie en geld besteden aan mensen die dat harder nodig hebben dan ik zelf.

Wat goed dat je een nieuwe baan hebt! Fijn ook dat het je op meerdere aspecten past. Het zou zeker mooi zijn als je eraan kan bijdragen dat er vooral wordt gekeken naar de plussen van een mens (wat kan hij? wat wil hij?) en niet naar de minnen (wat is er niet mogelijk door ziekte, dementie, ontbrekend document, taalachterstand of wat dan ook?). Dat zou altijd de insteek moeten zijn. Overal, niet alleen in de zorg. Laten we proberen te kijken wat er mogelijk is buiten de standaarden, de eisen, de protocollen, de hokjes, als dat als resultaat heeft dat iemand opbloeit en gelukkig is. Met een baan in zijn eigen beroep of met rode teennagels.

Wat betreft wat je zegt over het 'moeten' en de ratrace: zo ervaar ik het helemaal niet. Misschien vroeger wel, toen ik 'moest' studeren omdat dat nu eenmaal kon. Maar ik probeer altijd zoveel te werken dat ik genoeg geld heb om te kunnen leven (en een beetje te sparen), en genoeg tijd heb voor leuke en belangrijke dingen. Een vriend van me zei een paar jaar geleden: 'Je bent alleen aan jezelf verantwoording schuldig.' Dat vind ik een mooi motto, en ik leef er redelijk naar.

Fijne zondag alvast!

Met vriendelijke groet,

Tanja te Beek

Jullie zijn onze Nederlandse familie

Dag Charlotte,

Oei, ik had nog niet eens op je 'aankondiging' gereageerd, en je stuurt me al je eerste echte brief. Sorry! Vandaag ga ik er eens echt voor zitten. Ik vind digitaal wel zo makkelijk, dus wat mij betreft houden we het daarop.

Over mijn 'echte', dat wil zeggen, betaalde werk, vertel ik binnenkort wel wat.

Wat mij, zowel in uren als in energie, meer bezighoudt is wat ik na en naast mijn werk doe. In 2015 heb ik een aantal Eritreeërs leren kennen in de noodopvang voor asielzoekers waar ik toen vrijwilliger was. Ik gaf er Nederlandse les en draaide mee in het organiseren van de opvang. Met een paar Eritreeërs raakte ik bevriend en hield ik contact, ook toen ze de noodopvang verlieten en werden geplaatst in AZC's overal in het land. Ik belde, ging op bezoek, zocht uit waar vrijwilligerswerk of Nederlandse les was. En toen de meesten een verblijfsvergunning en later een huis kregen (een aanral kwam terug in Amsterdam), hielp ik zoeken naar goedkope meubels.

Toen ze gesettled waren, hielp ik met brieven en andere zaken die nogal overweldigend kunnen zijn als je nieuw bent. Waterstand doorgeven, inschrijven bij een taalschool, huurtoeslag, een cv maken, klantmanager, gemeente, vluchtelingenwerk, huisarts, DUO-lening aanvragen.

Een aantal Eritreeërs zijn echt goede vrienden geworden. Ik vind het bijzonder om te zien hoe ze steeds een andere fase van hun Nederlandse leven ingaan, en hoe onze vriendschap steeds gelijkwaardiger wordt.

Sedrabet betekent 'familie' in het Tigrinya, de belangrijkste taal van Eritrea. We hebben die naam gekozen omdat sommige mensen zeiden: 'Jullie zijn onze Nederlandse familie.'

Via die eerste groep, uit de noodopvang, kwam ik in contact met hun buurman, broer, vrouw, vriend, kind. De groep werd steeds groter. Intussen had ik met twee andere vrouwen die ook in de noodopvang vrijwilligerswerk hadden gedaan, en die net als ik vooral naar de Eritreeërs trokken, een stichting opgericht: stichting Sedrabet. Sedrabet betekent 'familie' in het Tigrinya, de belangrijkste taal van Eritrea. We hebben die naam gekozen omdat sommige mensen zeiden: 'Jullie zijn onze Nederlandse familie.'

Met Sedrabet hebben we de afgelopen jaren twee betaalde opdrachten gehad. Dat was fijn, maar tegelijk moet je je dan wel voegen naar de wensen van de opdrachtgever, in dit geval de gemeente en een stadsdeel. Dus sinds 2020 doen we alles weer zonder er voor betaald te krijgen. Hierin herken ik wel wat jij zegt over het werken met mensen met dementie: dat het een groot deel van je leven in beslag neemt, omdat de betrokkenheid groot is. Zolang je er energie van krijgt en het idee hebt dat je een positieve bijdrage hebt aan het leven van anderen, denk ik dat het goed zit.

Precies vandaag heb ik een vraag afgewimpeld omdat het ging om iemand die ik nog niet ken én omdat het een ingewikkelde vraag was over iets wat ik niet eerder heb gedaan. Ik denk dat ik daar mijn grenzen ga stellen: geen nieuwe mensen meer erbij en geen ingewikkelde vragen als het ook door professionals (b.v. vluchtelingenwerk, maatschappelijk werk of de gemeente) opgelost kan worden. Zo, heb ik gelijk een voornemen voor 2021 geformuleerd!

Met vriendelijke groet,

Tanja te Beek

Rotterdam, 15 januari 2021