Op 16 april 2022 sloten we het eerste brievenproject van Schrijven naar de Toekomst, twee jaar brieven schrijven tijdens Corona, af met een groots Brievenfestival. Alles stond die dag in het teken van brieven en de kracht van het delen van persoonlijke verhalen.
Het festival vond plaats bij theater DeLaMar West in Amsterdam, dat overdag was ingericht als een interactief ‘museum van brieven’. Van het Schrijverscafé, waar bezoekers een afscheidsbrief konden schrijven aan Corona of juist iets typen aan de toekomst, tot het Stemmenterras, waar ze konden luisteren naar ingesproken brieven van deelnemers aan het project. In het Biechthok las een onzichtbare lezer voor uit intieme brieven, om de luisteraar vervolgens aan te sporen zelf anoniem iets op te biechten.
In de Kolenkitcorner stond het kleinschalige brievenproject in de Amsterdamse Kolenkitbuurt centraal. Een tentoonstelling liet foto’s (gemaakt door Keke Keukelaar) en verhalen zien van de tien deelnemende schrijvers. Tijdens het festival werd ook het mooie projectboekje feestelijk gelanceerd, de allereerste Schrijven naar de Toekomst-publicatie! (Nu hier te bestellen). Naast terugblikken was er ook ruimte voor de toekomst. In de Verdiepingsruimte werden, de naam zegt het al, verdiepende workshops georganiseerd, waaronder een workshop schrijven en ‘Toekomstdenken’ begeleid door onderzoekers van de Universiteit Utrecht. Welke nieuwe inzichten heeft deze ongekende periode van lockdowns, en daarbij ook stilstand en ruimte voor reflectie, ons opgeleverd?
De dag werd afgesloten met een betoverende theatervoorstelling waar alle aspecten van het brievenproject samenkwamen. In een hangend poëtisch decor vol brieven namen acteurs en deelnemers Abdelkarim El Baz, Antonie Knoppers, Jona Castelein en Roza Solih het publiek mee in hun persoonlijke ervaring en de urgente thema’s die naar voren kwamen in de correspondenties. Ook andere brievenschrijvers namen het podium, om voor te lezen uit hun brieven en te reflecteren op hun deelname. Bijvoorbeeld Jan Nieuwenhuis, met wie we een monoloog ontwikkelden over zijn bijzondere correspondentie met Zoë, die hij ontroerend vertolkte aan het publiek. Deelnemer en predikant Madelief Brok las een preek voor over de kracht van brievenschrijven en gemeenschap.
De avond eindigde met de rituele sluiting van de tijdcapsule, gemaakt door Han Ruiz Buhrs, met alle brieven erin. Een moment om stil te staan bij wat we collectief en individueel meemaakten tijdens de coronaperiode; zo mooi gevat in de honderden brieven die we ontvingen en die een diversiteit aan verhalen lieten horen. Het festival was een belevenis voor en door schrijvers en al het andere publiek dat genoot van deze verhalen.
De brieven krijgen nu een plekje in het archief van het Meertens Instituut in Amsterdam. Pas in 2027 wordt de capsule weer geopend. Dan vragen we de schrijvers nog een keer een brief te schrijven naar elkaar en komen de brieven uit deze coronaperiode tot uiting in een boek, theaterstuk of live-event.
Video: Olga Verheijden, Fotografie: Will Boase
